Αφιέρωμα στο Wish You Were Here των Pink Floyd
Σεπτέμβριος του 1975. Ο κόσμος της μουσικής ερχόταν αντιμέτωπος με ένα από τα σύγχρονα αριστουργήματα της μουσικής.
Το ‘Wish You Were Here’ ανέβαινε στα ράφια των δισκοπωλείων και οι Pink Floyd έγραφαν ιστορία, σημειώνοντας ένα από τα πιο εκστατικά back to back στην ιστορία της μουσικής.
Ο εν λόγω δίσκος διαδέχεται το ‘The Dark Side Of The Moon’, που είχε κυκλοφορήσει δύο μόλις χρόνια πριν και είχε εξαπλώσει τη φήμη τους σε κάθε μήκος και πλάτος της Γης, κάνοντάς τους πιθανώς την πιο δημοφιλή μπάντα του κόσμου.
Όμως, η τεράστια επιτυχία των Floyd δεν είχε μόνο θετικές επιπτώσεις για την μπάντα, που κλήθηκε να διαχειριστεί μια κατάσταση που την έθεσε στο επίκεντρο της προσοχής σχεδόν ξαφνικά, κι ενώ τα μέλη της είχαν σχεδόν στερέψει από ιδέες, δεχόμενα ταυτόχρονα τεράστια πίεση από τις δισκογραφικές για περισσότερη μουσική.
Χρειαζόντουσαν απεγνωσμένα ένα διάλειμμα ανανέωσης. Ο David Gilmour έπιασε από το χέρι τους Unicorn για να τους βοηθήσει να κάνουν καριέρα, ενώ ανακάλυψε και μία έφηβη τραγουδίστρια ονόματι Kate Bush, μέχρι που κατάφερε να την κάνει να υπογράψει συμβόλαιο με την EMI.
Από την άλλη, ο Nick Mason τράβαγε κι αυτός τον δικό του δρόμο, επωμιζόμενος το βάρος της παραγωγής για δουλειές των Principal Edwards Magic Theatre και του Robert Wyatt, καταλήγοντας το 1974 να έχει εμφανιστεί μαζί του στο Theatre Royal του Λονδίνου και να βρίσκεται στην κορυφή των Pop Charts με την διασκευή στο ‘I’m A Believer’ των The Monkees.
Μέσα σε όλα αυτά, η επιστροφή τους στο στούντιο τον Οκτώβρη του 1973, δεν ήταν αυτό που θα περίμενε κανείς.
Με πενιχρή έμπνευση (και όρεξη), οι Floyd ήταν «αναγκασμένοι» να κυκλοφορήσουν «κάτι», καταλήγοντας στο ‘Household Objects’, μια συλλογή κομματιών όπου χρησιμοποιούσαν καθημερινά αντικείμενα που βρίσκει κανείς σε ένα σπίτι για να παράγουν μουσική.
Εν τέλει, το καλό που προέκυψε απ’ αυτό το εγχείρημα, ήταν το εναρκτήριο σημείο του ‘Shine On You Crazy Diamond’ (ο ήχος των ποτηριών), που, έναν χρόνο μετά, θα άνοιγε το ‘Wish You Were Here’, αλλά και το ιστορικό κομμάτι της υπόθεσης – ενός project που ήταν αρκετά φιλόδοξο και πρωτοποριακό, παρά το γεγονός ότι ενδεχομένως δεν είχε τα αποτελέσματα που επιζητούσαν.
Το project εγκαταλείφθηκε με την μπάντα να το αφήνει οριστικά πίσω της, ακυρώνοντας όλα τα μελλοντικά πλάνα που είχε σχετικά με το ‘Household Objects’.
Αντ’ αυτού, αποφασίζουν να αλλάξουν studio και μεταφέρονται στο King’s Cross, όπου η έμπνευσή τους αναζωπυρώνεται και φέρνει αμέσως τους πρώτους καρπούς, όπου πρώτοι καρποί μία πρώιμη εκδοχή του ‘Shine On You Crazy Diamonds’, αλλά και έναν αέρα ανανέωσης στην μπάντα που δούλευε και πάλι με τον τρόπο που την απογείωσε.
Ο Roger Waters θυμάται:
Ξεκινήσαμε να παίζουμε και να γράφουμε με τον τρόπο που το κάναμε στο παρελθόν επανειλημμένα.
Δουλεύαμε όπως και τότε που είχαμε γράψει το ‘Echoes’.
Το ‘Shine On You Crazy Diamond’ γράφτηκε ακριβώς έτσι, με περίεργες μουσικές ιδέες που προέρχονταν από πολλούς ανθρώπους.
Η πολύ παραγωγική περίοδος του συγκροτήματος επισφραγίστηκε με την πρώτη εκδοχή ενός κομματιού με όνομα ‘Raving And Drooling’, που τελικά κυκλοφόρησε δύο χρόνια μετά και δεν ήταν άλλο από το ‘Sheep’ του ‘Animals’.
Αμφότερα τα δύο κομμάτια έκαναν live ντεμπούτο σε μια συναυλία στο Παρίσι εκείνο τον Ιούνιο.
Οι Pink Floyd συζητιόντουσαν όσο ποτέ, τώρα πλέον και για τα live τους, αφού ήταν η πρώτη φορά που είχαν επιστρατεύσει τους επιβλητικούς φωτισμούς που τους συνόδευσαν από τότε και μετά σε όλη τους την καριέρα.
Λίγο καιρό μετά, θα έγραφαν και το ‘Gotta Be Crazy’, που επίσης θα κατέληγε στο ‘Animals’ και θα γινόταν γνωστό ως ‘Dogs’.
Τότε θα εμφανίζονταν και τα πρώτα σύννεφα για την μπάντα, με τις πρώτες αρνητικές κριτικές για τα live τους να έρχονται μέσω του NME, αλλά τους Floyd να μην πτοούνται, και να σημειώνουν μία sold-out περιοδεία που περιλάμβανε 5 βραδιές 67.000 εισιτηρίων στο Los Angeles, τα οποία έκαναν φτερά μέσα σε λίγες ώρες.
Επί σκηνής, το ‘The Dark Side Of The Moon’ εξακολουθούσε να έχει τον πρώτο λόγο, αλλά τότε παρουσιάστηκε για πρώτη φορά και μία πρώιμη σύνθεση του ‘Have A Cigar’.
Οι συναυλίες σημαδεύτηκαν από τη σύλληψη περισσότερων από 500 ατόμων, με τις αρχές τότε να προειδοποιούν τους διοργανωτές ότι τα live που κάνουν θα είναι «ένα παράνομο φεστιβάλ μπάφου».
Πίσω στο studio όμως, τα πράγματα δεν ήταν πολύ καλά.
Τα μέλη της μπάντας μετά βίας κοιτιόντουσαν στα μάτια, αλλά ο Waters έβλεπε την κατάσταση αυτή ως τον μοναδικό τρόπο να κρατήσει ζωντανό το ενδιαφέρον τους για τον νέο τους δίσκο.
Αφού κάθισαν όλοι μαζί και άνοιξαν τις καρδιές τους, όπως έχει δηλώσει ο Waters, επέστρεψαν στη δουλειά παρόλο που δεν τα είχαν βρει πλήρως, με σκοπό να βρουν τη γέφυρα που να ενώνει τα δύο μέρη του ‘Shine On You Crazy Diamond’.
Τα ‘Welcome To The Machine’, ‘Have A Cigar’ και ‘Wish You Were Here’ ήταν οι καρποί των προσπαθειών τους, με τον Gilmour να θέλει άλλα δύο, αλλά να μην τα γράφει ποτέ αφού τα άλλα τρία μέλη διαφωνούσαν.
Ο Gilmour ήθελε να κάνει το άλμπουμ πιο «μουσικό» αφού, όπως έχει δηλώσει:
Πιστεύω πως η απίστευτη ικανότητα του Roger Waters να γράφει στίχους, επισκίασε τη μουσική σε αυτό το άλμπουμ.
Το ότι είχαν πλέον καταλήξει στο τι ακριβώς θα ηχογραφήσουν για το επικείμενο άλμπουμ τους, δεν σήμαινε πως τα προβλήματα είχαν σταματήσει εδώ.
Η συμμετοχή του σαξοφωνίστα στο Part 5 του ‘Shine On You Crazy Diamond’ είχε εξωθήσει τη φωνή του Waters στα όριά της, μιας και έπαιζε πολύ «ψηλά», κάνοντάς τον να ηχογραφεί στίχο-στίχο, «για να καταφέρει να ακουστεί κάπως ανθρώπινα», όπως θα δήλωνε μετέπειτα.
Ο Nick Mason θυμάται:
Αν δύο από εμάς αργούσαν, ήμασταν ικανοί να αρχίσουμε οι άλλοι δύο να δουλεύουμε μόνοι μας, από τα νεύρα μας.
Την άλλη μέρα οι ρόλοι θα αντιστρέφονταν. Μηδενός εξαιρουμένου, όλοι κάναμε τα ίδια και είχαμε την ίδια ευθύνη σε όλο αυτό.
Η φωνή του Waters έφτασε και πάλι το peak της στο ‘Have A Cigar’, αλλά το φίδι από την τρύπα έβγαλε ο Roy Harper, που εκείνη την εποχή ηχογραφούσε κι αυτός στο ίδιο στούντιο.
Ο Waters, σε μία ιστορία που δημιουργεί ανάμεικτα συναισθήματα, θυμάται:
Ο Roy ηχογραφούσε στο στούντιο εκείνη την περίοδο, μπαινόβγαινε συνεχώς.
Δεν θυμάμαι ποιος πρότεινε να μας βοηθήσει, ίσως κι εγώ, ελπίζοντας πως όλοι θα πουν
«Όχι Roger, προσπάθησε, θα το κάνεις εσύ αυτό το κομμάτι», αλλά, αντιθέτως, ενθουσιάστηκαν πολύ με την ιδέα! Και στο τέλος, ενθουσιάστηκαν και με το αποτέλεσμα!
Για την ιστορία, ο Roy Harper δεν πληρώθηκε ποτέ για το κομμάτι, αν και έλαβε το credit που του αναλογούσε.
Θυμήθηκε ότι θέλει χρήματα 10 χρόνια μετά, όταν και αξίωσε το πόσο των 10.000 λιρών από την μπάντα, για να μην λάβει ποτέ απάντηση…
Κάπως έτσι φτάνουμε στην ιστορική μέρα που ο Syd Barrett επισκέφθηκε το στούντιο της μπάντας.
Η επίσκεψή του ήταν κεραυνός εν αιθρία και η σατανική σύμπτωση που τον θέλει να τους συναντά τη στιγμή που έγραφαν το κομμάτι που ήταν αφιερωμένο σ’ αυτόν, το ‘Shine On You Crazy Diamond’ πάντα θα κατατρέχει την μπάντα αλλά και τους fans της. Ήταν η τελευταία φορά που θα τον έβλεπαν.
Στο τέλος του κομματιού, ακούγεται ένα μικρό μέρος του ‘See Emily Play’ από τον δίσκο ‘The Piper At The Gates Of Dawn’ και τη χρυσή εποχή Barrett στο συγκρότημα…
Αναλυτικά:
Όταν οι Pink Floyd αποχαιρέτησαν τον Syd Barrett
Μία μέρα μετά, οι Floyd θα έφευγαν για περιοδεία στη Βόρεια Αμερική.
Τα πράγματα δεν θα πήγαιναν ακριβώς όπως τα ήθελαν και η μπάντα δέχθηκε αρνητική κριτική για το εκτεταμένο παίξιμο του ‘The Dark Side Of The Moon’, αλλά αυτό δεν εμπόδισε το θρυλικό άλμπουμ να δεχθεί τεράστια ώθηση και να παραμείνει στα charts μέχρι και το 1977!
Το αμερικανικό tour έφερε κι άλλον πάγο στις σχέσεις μεταξύ των μελών της μπάντας.
Η υπερέκθεση είχε και τα αρνητικά της, ενώ παράλληλα είχαν αρχίσει να αποξενώνονται και με τον έξω κόσμο, σε σημείο που ο Waters είχε την ψευδαίσθηση ότι δημιουργείται ένα τείχος μεταξύ αυτών και του κοινού τους.
Τόσες χιλιάδες άτομα μας παρακολουθούσαν, σε κατάσταση μέθης.
Δεν είχε καμία σχέση με εμάς όλο αυτό.
Ένιωσα τρομερή αποξένωση σε εκείνη την περιοδεία…
Και προφανώς αυτό ήταν ένα μέρος της έμπνευσης για το ‘The Wall’ που θα ερχόταν μερικά χρόνια μετά…
Ταυτόχρονα, η δουλειά στο στούντιο συνεχιζόταν για τα ‘Welcome To The Machine’ και ‘Wish You Were Here’ και η δουλειά όδευε προς το τέλος της, με τον Gilmour να δηλώνει ενθουσιασμένος χρησιμοποιεί στο ‘Wish You Were Here’ μία μίνι ηχογράφηση από το αυτοκίνητό του, σε μία απόπειρα να το «συνδέσει» με το ‘Shine On You Crazy Diamond’.
Παρά τις δυσκολίες, το ‘Wish You Were Here’ αποτελεί μία απ’ τις κορυφαίες στιγμές των Pink Floyd.
Πολλοί ισχυρίζονται ότι σήμανε το τέλος των Pink Floyd, αφού άφησε ανεπανόρθωτες ζημιές στις σχέσεις των μελών, αλλά, ακόμα κι έτσι, άφησε (κατά την άποψη του γράφοντα) στην ιστορία το μεγαλύτερο μουσικό έπος όλων των εποχών, το ‘Shine On You Crazy Diamond’.
Απέδειξε για άλλη μια φορά ότι ο Syd Barrett ήταν ο πνευματικός ηγέτης της μπάντας, ή μάλλον αυτός που την προσδιόρισε οριστικά και αμετάκλητα, με το άλμπουμ να είναι πρακτικά μία αφιέρωση σε αυτόν και το δυσαναπλήρωτο κενό που άφησε στα υπόλοιπα μέλη, τόσο μουσικά, όσο και συναισθηματικά.
Είναι ένας κλασικός δίσκος Pink Floyd, που κοιτάει περισσότερο στο παρελθόν, παρά στο παρόν, αν και οι στίχοι του -ποιητή- Roger Waters είναι οι λιγότερο οξείς από οποιαδήποτε άλλη θεματική δουλειά τους, με το ‘Shine On You Crazy Diamond’ να είναι η πιο ωραία προτροπή για κάποιον που έχει χάσει το δρόμο του και πρέπει να επανέλθει στο σωστό μονοπάτι και τα ‘Welcome To The Machine’ και ‘Have A Cigar’ να αποτελούν κραυγή διαμαρτυρίας ενάντια στα κλισέ και την κατευθυνόμενη σκέψη.
Μουσικά, ο δίσκος αυτός είναι η πεμπτουσία της ροκ.
Από τα progressive ροκ στοιχεία του ‘Shine On You Crazy Diamond’, τα σκληρά και industrial στοιχεία του ‘Welcome To The Machine’, το καθαρό ροκ του ‘Have A Cigar’, μέχρι την μπαλάντα ‘Wish You Were Here’, οι Pink Floyd κατάφεραν μέσα σε 4 τραγούδια να παίξουν ένα τεράστιο εύρος μουσικών στοιχείων και ειδών, αλλά και να προσφέρουν άφθονη τροφή για σκέψη και προβληματισμό.
Pink Floyd – ‘Wish You Were Here’ / Εξώφυλλο
