Αφιέρωμα στο Machine Head των Deep Purple
Δεκέμβριος του 1971. Η μαγική πεντάδα των Deep Purple έχει μαζέψει τα μπογαλάκια της και έχει εγκατασταθεί στο Montreux της Ελβετίας, πλάι στη λίμνη της Γενεύης.
Στο ειδυλλιακό, ελβετικό αυτό τοπίο στις ρίζες των Άλπεων, οι Βρετανοί ετοιμάζονταν να μεγαλουργήσουν ξανά. Ήταν η περίοδος που οι πιο σκληροί ήχοι είχαν κατακλύσει την Βρετανία, προεξαρχόντων των Led Zeppelin και Black Sabbath.
Ετούτοι εδώ όμως ήταν κάπως διαφορετικοί. Τεχνικό παίξιμο, ποικιλία στον ήχο, αυτοσχεδιασμός στα live, ψυχεδελικά πλήκτρα να συνοδεύουν τα δυναμικά riffs τους, και μια ξεκάθαρη σκέψη στο μυαλό τους για το πού ήθελαν να βαδίσουν.
Είχαν προηγηθεί άλλοι 5 δίσκοι, όλοι σε διάστημα τριών χρόνων και οι Roger Glover, Ritchie Blackmore, Ian Paice, Ian Gillan και Jon Lord ετοιμάζονταν να γεννήσουν κάτι μεγάλο.
Ένα παλιό ξενοδοχείο βικτωριανής αρχιτεκτονικής θα στέγαζε τις ιδέες τους και το φορητό studio των Rolling Stones που κουβάλησαν μαζί τους στην Ελβετία θα έδινε σάρκα και οστά στην μουσική τους ιδιοφυΐα.
Και επειδή rock χωρίς παλαβές ιστορίες δεν γίνεται, μια πυρκαγιά που ξέσπασε ενώ βρίσκονταν εκεί, θα ενέπνεε ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα riffs που έχει ακούσει ποτέ ανθρώπινο αυτί…
Για να μυηθεί κανείς στο κλίμα των ηχογραφήσεων, φτάνει να διαβάσει τις δηλώσεις του Ritchie Blackmore και να σκεφτεί πως τα περισσότερα τραγούδια του album γράφτηκαν… μονοκοπανιά:
Eίχαμε μαζί μας το φορητό studio των Rolling Stones, το οποίο… καθόταν έξω στο χιόνι!
Για να το… φτάσουμε, περάσαμε δυο καλώδια από τις δυο πόρτες του διαδρόμου.
Τα καλώδια διέσχιζαν το μπάνιο, πέρναγαν μέσα από ένα υπνοδωμάτιο, από εκεί στο παράθυρο της βεράντας.
Κρέμονταν από το μπαλκόνι και μετά πάλι πίσω από το παράθυρο μιας άλλης κρεβατοκάμαρας.
Από εκεί «κατέβαιναν» τις σκάλες μέχρι που έφταναν στο λόμπυ του ξενοδοχείου και ξανά στα μηχανήματα που βρίσκονταν στην αυλή!
Όλο αυτό έδωσε αυθορμητισμό στον δίσκο, γράφαμε τα κομμάτια κατευθείαν, για να μην χρειαστεί να τα ξαναπαίξουμε, γιατί ποιος θα έκανε πάλι όλη αυτή την διαδικασία;
Πάμε λοιπόν να ξετυλίξουμε το κουβάρι του ‘Machine Head’, που ανέβαινε στα ράφια στις 25 Μαρτίου του 1972 και χάριζε στους μουσικόφιλους ένα ακόμα εκτυφλωτικό διαμάντι των ’70s.
Highway Star
Χάσιμο! Όπως γράφαμε και στο αφιέρωμά μας για τον Jon Lord, αν υποθέσουμε ότι διαγράφεται από τη μνήμη σας με ένα μαγικό τρόπο το ‘Child In Time’ και το ‘Smoke On The Water’, το αμέσως επόμενο που σας έρχεται κατά νου, είναι το ‘Highway Star’!
Το κομμάτι μπαίνει με τον Jon Lord να σολάρει στα πλήκτρα, τα κρυστάλλινα φωνητικά του Ian Gillan σε αρπάζουν κατευθείαν από τα μούτρα με το άνοιγμα κιόλας του δίσκου, μέχρι να έρθει ο Ritchie Blackmore με την κιθάρα του να απογειώσει το κομμάτι.
Τα πλήκτρα του Lord καλπάζουν και η παραμόρφωση που βγάζουν σε κάνουν να νομίζεις πως είναι ένας ακόμα ρυθμικός κιθαρίστας.
Μια μουσική πανδαισία που κρατάει 6 λεπτά με χαρακτηριστικές Purple αλλαγές, ένα κομμάτι που γράφτηκε στο tour bus καθώς η μπάντα κατευθυνόταν στο Portsmouth.
Ο Ian Gillan θυμάται:
Ταξιδεύαμε προς το Portsmouth, και το ‘Highway Star’ γράφτηκε μέσα στο tour bus.
O Blackmore έπαιζε στο μπάντζο του συνέχεια μια νότα, κοιτάζοντας έξω από το παράθυρο.
Έπιασα την νότα και ξεκίνησα να τραγουδάω!
Ε, προβάραμε το κομμάτι στη συναυλία μας εκείνο το βράδυ…
To τραγούδι θεωρείται ένας από τους προπομπούς του speed metal, ιδίωμα που απογείωσαν οι φωνακλάδες Motörhead, αλλά αυτά λίγη σημασία έχουν μόλις το ακούσετε ξανά:
Maybe I’m A Leo
Το ‘Maybe I’m A Leo’ φωνάζει από το μέλλον. Ένα κομμάτι που αποπνέει μια γκρούβα από τα αμερικάνικα ’90s και τους Queens of The Stone Age, απόδειξη πως οι Deep Purple ήταν δεκαετίες μπροστά από την εποχή τους.
Το γλυκό σόλο του Blackmore στο τέλος κλείνει ιδανικά το δεύτερο track του δίσκου.
Για την ιστορία και μόνο, ο μόνος από την μπάντα που είναι Λέωντας στο ζώδιο είναι ο Ian Gillan, ενώ ο Rithcie Blackmore που έγραψε τα κιθαριστικά μέρη, έχει δηλώσει:
Έγραψα το riff του αφού άκουσα το ‘How Do You Sleep?’ του John Lennon (σ.σ. ακούστε το εδώ). Μου άρεσε η ιδέα, το κομμάτι γράφτηκε με την πρώτη, όπως τα περισσότερα του δίσκου!
Pictures of Home
Ο δίσκος ρέει και ακολουθεί το ‘Pictures Of Home’, που ανοίγει με ένα solo του Ian Paice στα τύμπανα.
O Jon Lord στο μέσον του προσθέτει μια country πινελιά με τα πλήκτρα του, μέχρι να μπει ο Glover με ένα funky σόλο στο μπάσο του, το οποίο διαδέχεται ο Blackmore με την κιθάρα του.
Πηγή έμπνευσής του, σύμφωνα με τον Blackmore, ήταν κάποιοι έθνικ ήχοι που άκουσε σε βουλγάρικο ή τούρκικο ραδιόφωνο και το κομμάτι εξιστορεί την παράνοια που έπιανε τα μέλη της μπάντας στο studio όταν τους έλειπε το σπίτι τους.
Το ‘Pictures of Home’ οι Purple δεν το επέλεγαν στις setlists τους για να το ερμηνεύσουν ζωντανά, μέχρι να αντικαταστήσει τον Blackmore ο Steve Morse, το 1994.
Never Before
To ‘Νever Before’ κυκλοφόρησε και σαν single με μικρότερη διάρκεια, ενώ το συγκρότημα γύρισε και ένα video για να το προωθήσει.
Το riff του track φέρνει πολύ στο ‘Do You Feel Like We Do’ του Peter Frampton (ακούστε το εδώ):
Smoke On The Water
To σήμα κατατεθέν του δίσκου, το κομμάτι που κάθε πιτσιρικάς που πιάνει κιθάρα στα χέρια του προσπαθεί να παίξει.
Ένας ύμνος της rock, ο οποίος κρύβει και μια παλαβή ιστορία από πίσω του, από αυτές που δίνουν μυθικές διαστάσεις σε ένα συγκρότημα και μεγαλώνουν τον θρύλο του!
Στο καζίνο του των εγκαταστάσεων (αναφέρεται ως «the gambling house» στους στίχους) που είχαν καταλύσει οι Deep Purple και το είχαν μετατρέψει σε studio, έδινε συναυλία ο Frank Zappa με τους The Mothers Of Invention.
Οι Purple πήγαν στο live για να ακούσουν τον Zappa, μέχρι που ξέσπασε φωτιά από έναν οπαδό του που έριξε στην οροφή με ένα πιστόλι φωτοβολίδας.
Ο Roger Glover θυμάται εκείνες τις στιγμές:
Πήγαμε να δούμε τον Frank Zappa, και καθίσαμε μπροστά μπροστά στη σκηνή!
Προς το τέλος της συναυλίας, ένας τύπος έριξε μια φωτοβολίδα στην οροφή που ήταν καλυμμένη με καλάμια από μπαμπού, με τον Zappa να ενθουσιάζεται! Λίγα λεπτά μετά, ο χώρος έγινε κόλαση!
Ο χώρος άδειασε, και εμείς αράξαμε σε ένα bar περίπου 250 μέτρα από τον χώρο που καιγόταν. Ο άνεμος φυσούσε και παρέσυρε τον καπνό και τις φλόγες στη λίμνη, τα σύννεφα καπνού κάλυψαν τα νερά σαν κουρτίνα!
Η πυρκαγιά καθρεφτιζόταν στα νερά της λίμνης της Γενεύης…
Το φαντασμαγορικό σκηνικό ενέπνευσε τον τίτλο, με νονό τον Glover, ενώ τους στίχους έγραψε στο άψε σβήσε ο Gillan. Κάπως έτσι, λοιπόν, γεννήθηκε ένας από τους ύμνους της rock!
Το όλο σκηνικό περιγράφεται στους στίχους του ‘Smoke On The Water’:
We all came out to Montreux
On the Lake Geneva shoreline
To make records with a mobile
We didn’t have much time
Frank Zappa and the Mothers
Were at the best place around
But some stupid with a flare gun
Burned the place to the ground
Smoke on the water, a fire in the sky
Lazy
Το μεγαλύτερο σε διάρκεια κομμάτι του δίσκου, το οποίο πολλές φορές οι Deep Purple τραβούσαν σε διάρκεια στα live τους και αυτοσχεδίαζαν, όπως θα δείτε και στο βίντεο που παρατίθεται παρακάτω.
O Jon Lord μπαίνει με το hammond organ του και ακολουθεί το υπέροχο solo του Blackmore, ο οποίος μαζί με την φυσαρμόνικα του Gillan δίνουν μια blues αίσθηση στο ‘Lazy’. Ο Blackmore, μάλιστα, έπαιζε το σόλο του μαζί με το ‘Man on the Silver Mountain’ των Rainbow επί σκηνής.
Space Truckin’
Το κομμάτι που κλείνει τον δίσκο, αποτελεί μια αλληγορία για την μέχρι τότε πορεία της μπάντας, η οποία παρομοιάζεται με τη διαστημική πτήση που εξιστορούν οι στίχοι του ‘Space Truckin’:
Στις ηχογραφήσεις που έλαβαν χώρα στην Ελβετία τον Δεκέμβριο του 71, οι Deep Purple ηχογράφησαν και το ‘When A Blind Man Cries’, μια από τις ωραιότερες μπαλάντες της rock.
To κομμάτι τελικά δεν κυκλοφόρησε με το ‘Machine Head’, αφού στον Blackmore δεν άρεσαν τέτοιου είδους κομμάτια. Ανέβηκε στα ράφια σαν B-Side του single ‘Never Before’ μια εβδομάδα πριν την κυκλοφορία του album…
Αυτό ήταν λοιπόν το ‘Machine Head’.
Ένας δίσκος επιδραστικός, ανθεκτικός στο πέρασμα των χρόνων, που λάμπει δίπλα στους θησαυρούς της δεκαετίας του ’70. Ένας ακόμα λόγος που οι Deep Purple έχουν περάσει ήδη στην αιωνιότητα…
