Νομίζω πως οι μέρες που μία μπάντα ξεπετιέται από τις εργατικές κατοικίες της Βορείου Αγγλίας και δένεται με τόσο πολύ κόσμο, σε τέτοιο βαθμό, σε όλη την υφήλιο, έχουν περάσει.
Οι πιθανότητες του να ξαναγίνει κάτι παρόμοιο είναι πολύ, πολύ ελάχιστες.
Έτσι τόνιζε ο ιθύνων νους πίσω από τους Oasis, Noel Gallagher, και η αλήθεια είναι ότι η δήλωσή του έχει μία βάση.
Μπορεί κανείς να φανταστεί το ‘Definitely Maybe’ να ντεμπουτάρει το 2017; Μπορεί να βοηθούσε στην αναζωογόνηση της μουσικής σκηνής, αλλά σίγουρα θα χανόταν στον θόρυβο της σύγχρονης μουσικής βιομηχανίας.
Η ψηφιακή εποχή έχει φέρει μαζί της απεριόριστη πρόσβαση σε μουσική και πρωτοφανή ευκολία για τον ακροατή, κάτι το οποίο δεν αντισταθμίζει το γεγονός ότι η αίσθηση του μυστηρίου και ίντριγκας πλέον κάθονται στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου.
Πριν από όλα όμως, πρέπει να τονιστεί κάτι. Ας αφήσουμε απ’ έξω τις συζητήσεις για reunions, comebacks κ.τ.λ., κ.τ.λ.
Το reunion των Oasis έγινε, και το όνομά του είναι ‘Oasis – Supersonic’.
Υπάρχουν χιλιάδες λόγοι για να δει κανείς αυτό το ντοκιμαντέρ, αλλά πάνω από όλα έδειξε ότι η επιτυχία της μπάντας στα ’90s εξασφάλισε την κληρονομιά της για μία αιωνιότητα (όπως επίσης κατάφερε να κάνει 30ρηδες μαντράχαλους να κλάψουν, εν έτη 2016, αν έχουμε τον Θεό μας).
Ας είμαστε, λοιπόν, ευγνώμονες που όλα αυτά συνέβησαν στο παρελθόν, και όχι στο παρόν, που μόνο η αδιαφορία και μία μέτρια θέση στο Spotify θα ήταν αυτό που θα περίμενε τα πέντε αλάνια από το Burnage (από την άλλη, ίσως και όχι).
Το timing
Όμως τι ήταν αυτό που τους έκανε να απολαύσουν τέτοια επιτυχία;
Σίγουρα ένας από αυτούς τους παράγοντες ήταν το timing. Πάνω από όλα το φαινόμενο Oasis οφείλει πολλά στις συγκυρίες και στο timing.
Όσο οι Nirvana ήταν απασχολημένοι με την κυριαρχία του κόσμου και με το να κερδίζουν όλα τα «τρόπαια», οι Oasis είχανε μία τριετή pre-season, από το 1991 μέχρι και το 1994, με τον αρχηγό τους, Noel Gallagher, να τους οδηγεί όλο και πιο κοντά στο όνειρό τους.
Έτσι, πέρασε αυτή την περίοδο δημιουργώντας μία tracklist κομματιών που θα χαρακτήριζαν μία ολόκληρη εποχή.
Ο τραγικός θάνατος του Kurt Cobain συνέπεσε με την ανατολή των Oasis, που μετά το ντεμπούτο τους στη βρετανική τηλεόραση κατάφεραν, με το ζόρι, να σου περάσουν τα τραγούδια τους και το attitude τους.
«Ποιοι ήταν αυτοί οι τύποι και από πού ήρθαν, έτσι ξαφνικά;
Δεν υποτίθεται ότι δεν είναι cool να ζητάς κατάφωρα τα πάντα;» ρωτούσε ο κόσμος στην αρχή.
Ήταν μία μπάντα με ακλόνητη δέσμευση και εμπιστοσύνη στο έργο της.
Συνδύασέ το αυτό με μία απογοητευμένη στον πυρήνα της νεανική κουλτούρα στη Βρετανία των ’90s, χωρίς τον αντιπερισπασμό από έννοιες όπως social media και τα-πάντα-on-demand, για να ξεχάσουν τα προβλήματά τους, και μένεις με μία πομπώδη έκφραση του εαυτού και τη λαχτάρα για μία «αναρχική ηγεσία».
Με την grunge, το γενικότερο μουσικό αίσθημα ήταν εσωστρεφές και θυμωμένο. Με τους Oasis, υπήρχε μία φρέσκια προοπτική ελπίδας και θρασύτητας. Αυτό περίμενε ο κόσμος, και δεν το ήξερε καν…
Αν μεγάλωνες στη Βρετανία των ’90s, οι Oasis ήταν εντελώς αναπόφευκτοι.
Η μουσική τους ήταν μονίμως παρούσα, στο ραδιόφωνο, στις pubs, στην τηλεόραση και στα αυτοκίνητα, ενώ οι καυγάδες των αδερφών Gallagher και η μάχη με τους Blur ήταν πάντα πρώτο θέμα στις εφημερίδες.
Είτε θα τους θεωρούσες ότι καλύτερο υπάρχει στη Γη, είτε θα πίστευες ότι είναι αισχροί. Όπως και να έχει όμως, ήταν μέρος της καθημερινότητάς σου.
Η μουσική και το σήμερα
Οι επιρροές των Oasis ήταν παραπάνω από ξεκάθαρες.
Είχαν την αλαζονεία να αντιγράφουν ξεκάθαρα από άλλους μουσικούς, παρόλα αυτά, υπήρχαν και στιγμές στο ρεπερτόριό τους που αναδείκνυαν το πραγματικό στιχουργικό και μουσικογραφικό ταλέντο του Noel Gallagher (πολλοί είναι αυτοί όμως που θα πουν πως οι Blur είχαν περισσότερους άσσους στο μανίκι τους).
Ήταν ιδιαίτερα «γόνιμοι», με το πρώτο τους single, ‘Supersonic’, να γράφεται και να ηχογραφείται μέσα σε ένα βράδυ.
Αυτό στο οποίο όμως θα πρέπει να εστιάσουμε είναι το γεγονός ότι οι Oasis, αν και εμμέσως, κατέδειξαν τα οφέλη του να δουλεύεις επίμονα πάνω στην τέχνη σου, να έχεις πίστη σε αυτό που κάνεις.
Εξάλλου, ήταν ο εξαίρετος Σκοτσέζος κωμικός Kevin Bridges που έγραψε στον Noel Gallagher, ευχαριστώντας τον για το κουράγιο που του έδωσε να ακολουθήσει τα όνειρά του (και δεν μιλούσε για τη μουσική).
Οι Oasis ήταν οι αντι-ήρωες, χαζογελώντας καθώς γίνονταν mainstream πρωταγωνιστές. Δεν τους ένοιαζε, και δεν ένοιαζε και τους fans τους. Όλοι ήταν μέσα στο παιχνίδι της Cool Britania, της Britpop, της αλλαγής… Ξαφνικά, η νεανική κουλτούρα έγινε ξανά ζωηρή γιατί ο ενθουσιασμός ήταν απτός.
Η εποχή ήταν όντως συναρπαστική, αλλά για τους μουσικούς από το Manchester δεν ήταν αυτό ο σκοπός.
Σκοπός ήταν η καλλιτεχνική ολοκλήρωση. Αυτή η ολοκλήρωση ήρθε στο Knebworth, μόλις τρία χρόνια μετά την κυκλοφορία του ‘Definitely Maybe’.
Σε αυτό το σημείο στην ιστορία της μπάντας, είναι που γίνεται δύσκολο να δικαιολογήσουμε γραπτώς την επιρροή τους στον κόσμο, μιας και εξαιτίας τους, έστω και για μικρό χρονικό διάστημα, κατάφεραν να κάνουν τη μουσική ένα πολιτιστικό φαινόμενο.
Μόνο όταν κάτσεις και σκεφτείς ότι οι Oasis θα μπορούσαν να έχουν παίξει εφτά(!) συνεχόμενες βραδιές στο Knebworth, αφού το 5% του πληθυσμού της Μ. Βρετανίας έκανε αίτηση για ένα εισιτήριο, μπορείς να καταλάβεις πόσο huge ήταν.
Όπως ο ίδιος ο Noel Gallagher σχολίασε για εκείνες τις δύο βραδιές στις 10 και 11 Αυγούστου, 1996:
Ήταν η τελευταία, μεγάλη μάζωξη πριν την εποχή του Internet και της reality TV.
Στην εποχή μας, πληροφορίες και καλλιτεχνικές διέξοδοι είναι πανταχού παρούσες και οι άνθρωποι ούτε χρειάζονται, αλλά ούτε και θέλουν ένα παρόμοιο κίνημα.
Ήταν ένας εντελώς διαφορετικός κόσμος τότε, λίγο πιο μυστηριώδης, αλλά με τόση έκθεση ώστε να σε κάνει να μπλεχτείς και εσύ.
Ανατριχίλα μπορεί να προκαλέσει η σκέψη της απάθειας που θα υπήρχε αν ένα τέτοιου κίνημα ξεκινούσε σήμερα. Η συμπεριφορά τους δεν θα ήταν ανεκτή από κανέναν, η γλώσσα τους θα μετριαζόταν, η παραγωγή τους θα ήταν πιο συνεργατική και το look τους πιο «Hollywood».
Ή αλλιώς, μέσα από τα λόγια του Liam Gallagher, «όλα είναι πολύ μπεζ τώρα.»
Η αλήθεια είναι ότι το πνεύμα δεν λείπει από τις σημερινές μπάντες, ειδικότερα στην Αγγλία.
Έχουν τα κατάλληλα ρούχα, είναι νέοι, φαίνονται άψογοι, έχουν τα κατάλληλα κουρέματα και έχουν το attitude (μάντεψε από πού το πήρανε) καθώς ανακοινώνουν στον κόσμο τους «θα γίνουμε αυτό…», «θα γίνουμε το άλλο».
Το θέμα είναι ότι τους λείπουν τα τραγούδια! Το attitude δεν πουλάει δίσκους. Όλα πρέπει να έχουν να κάνουν με τη μουσική.
Φυσικά και υπάρχουν καλές μπάντες και μουσικοί (βλέπε Catfish and the Bottlemen, Blossoms, Jake Bugg), αλλά δεν έχει υπάρξει μία πραγματικά καλή μπάντα εδώ και πολλά χρόνια, σχεδόν από τότε που βγήκανε οι Kasabian και οι Arctic Monkeys.
Η κιθαριστική σκηνή είναι άγονη και έχει να κάνει μόνο με τη μουσική που παράγεται. Προφανώς και σε αυτήν την κατάσταση, μεγάλο ρόλο παίζουν και οι δισκογραφικές, με τη στάση τους να είναι τρομερά αμφισβητήσιμη απέναντι στη συγκεκριμένη σκηνή.
Με τις περισσότερες ανεξάρτητες δισκογραφικές να κλείνουν ή να εξαγοράζονται από μεγαλύτερες εταιρείες, αυτό που πέθανε μαζί τους ήταν η ανεξάρτητη σκέψη.
Άνθρωποι όπως ο Alan McGee, ο Andy McDonald, ο Daniel Miller και όλοι όσοι συσχετίζονταν με τις ανεξάρτητες δισκογραφικές και τον «εναλλακτικό τρόπο σκέψης», τώρα βρίσκονται στο παρασκήνιο.
Η μουσική, πλέον, είναι ένα εμπόριο. Όλα έχουν να κάνουν με το πώς θα παιχτεί η νέα μπάντα της εταιρείας στο BBC και πώς θα κάνει τις περισσότερες συνεντεύξεις.
Καλώς ή κακώς, δεν θα ξαναϋπάρξει μουσική επανάσταση, για τον λόγο ότι το εμπόριο και οι μεγάλες εταιρείες δεν θα το αφήσουν να γίνει, και όχι γιατί δεν τους συμφέρει οικονομικά, αλλά επειδή δεν τους συμφέρει ηθικά.
Η Taylor Swift θα είναι ακόμα εκεί, ή τουλάχιστον κάποια κοπέλα που θα προσπαθεί να την μιμηθεί.
Το σίγουρο όμως είναι ότι δεν θα υπάρχουν Oasis, ή τουλάχιστον μία μπάντα που να προσπαθεί να πετύχει ό,τι κατάφεραν οι Oasis, πέντε αλητάκια από τις εργατικές κατοικίες που ήθελαν να γίνουν όσο μεγάλοι ήταν οι Beatles, και που ήταν αρκετά μεγάλοι για να το παραδεχτούν.
