Μια συναυλία του Nick Cave είναι πάντα γεγονός. Είτε έρχεται παρέα με τους Bad Seeds, είτε μόνος. Η Ελλάδα έλειπε από το πρόγραμμα της επερχόμενης περιοδείας του Cave με την μπάντα του, είπε όμως να μας επισκεφτεί με ένα διαφορετικό ύφος. Έφερε παρέα τον Colin Greenwood των Radiohead και μαζί εμφανίστηκαν τρεις νύχτες σερί (1-3 Ιουνίου) στην σκηνή της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση. Βρεθήκαμε εκεί για την τρίτη και τελευταία τους εμφάνιση, σε μια Αθήνα που έξω έβραζε, αλλά μέσα στον πανέμορφο αυτό χώρο, διενεργήθηκε μια από τις πλέον ξεχωριστές συναυλίες.
Προτού πάμε στα του σόου, ελάχιστο context: τα εισιτήρια που είχαμε βρίσκονταν στον δεύτερο εξώστη και αριστερά όπως κοιτάει κανείς τη σκηνή. Αγοράστηκαν με επίγνωση πως θα είχαμε περιορισμένη ορατότητα, όπως ενημέρωνε και η ίδια η διοργάνωση. Υπήρχε λοιπόν η εύλογη απορία, του τι θα σήμαινε στην πράξη αυτό. Για να το θέσω απλά, για το πρώτο μισό της συναυλίας, μπορώ να σας πω πολλά για τον Greenwood, την λιτή παρουσία του, το μπάσο που ήταν τόσο όσο (ίσως θα μπορούσε να ακούγεται και ελάχιστα παραπάνω), το πώς τραγουδούσε τα λόγια του Nick Cave και διάφορα άλλα.
Για τον Nick Cave δε, δεν μπορώ να πω σχεδόν τίποτα, γιατί, πολύ απλά… δεν τον έβλεπα! Ο εξώστης κάλυπτε εντελώς τον Αυστραλό, με αποτέλεσμα, κατά κύριο λόγο να τον ακούμε. Η εμπειρία έστω κι έτσι παρέμενε μοναδική, αν και έχουμε την εντύπωση πως το πρόβλημα θα λυνόταν αν το πιάνο μετακινούνταν 2-3 μέτρα πιο κεντρικά. Αλλά αρκετά με αυτά, γιατί κάποια στιγμή τα φώτα σβήνουν και το μόνο που μένει είναι η μουσική.
Η προηγούμενη εικόνα που είχαμε από τον Nick Cave ήταν στο Release Athens Festival του 2022, όπου ήταν πραγματικός σίφουνας, έτρεχε παντού, έπεφτε συνεχώς πάνω στο κοινό, αγκάλιαζε κόσμο, υπέγραφε CD και δεχόταν τριαντάφυλλα. Οπότε, σου παίρνει λίγη ώρα για να συνηθίσεις την φιγούρα αυτή καθιστή, ήρεμη, χωρίς εκρήξεις. Μια εμπειρία σίγουρα διαφορετική, ούτε καλύτερη ή χειρότερη, αλλά αυτό διαφορετική.
Οι Nick Cave και Colin Greenwood εμφανίστηκαν περίπου στις 21:10 και μετά τις πρώτες χαιρετούρες ξεκίνησαν να παίζουν το ‘Girl in Amber’ με τον κόσμο να στέκεται σιωπηλός, να σέβεται την όλη κατάσταση και να ξεσπά σε χειροκροτήματα με το που έσβηνε η τελευταία νότα κάθε τραγουδιού. Όπως εξήγησε και ο Nick Cave, φέρνει αυτά τα τραγούδια εδώ με αυτήν την μορφή για να βρει μια πιο βαθιά σύνδεση, να τα ξεγυμνώσει και να μας μιλήσουν με διαφορετικό τρόπο, χωρίς όλον αυτόν τον τριγύρω θόρυβο όπως τον χαρακτήρισε.
Αρκετά τραγούδια προλογίζονταν με μια μικρή εξιστόρηση που εξηγούσε ορισμένα πράγματα σχετικά με το τι θα ακούσουμε στην συνέχεια. Ο Greenwood στην άλλη μεριά της σκηνής, παρά το πιο επίσημο και σοβαρό ύφος της συναυλίας, δεν μπορούσε να κρύψει την χαρά του για όσα εκτυλίσσονταν επί σκηνής, μπορούσες εύκολα να τον παρατηρήσεις να σιγοψιθυρίζει τους στίχους του Nick Cave και φαινόταν πως δεν το έκανε από κάποια επαγγελματική υποχρέωση, περισσότερο έμοιαζε με θαυμαστή που κάπως ανέβηκε στη σκηνή και τα έλεγε μαζί με τον αγαπημένο του τραγουδιστή.
Ο οποίος τραγουδιστής… τι να πει κανείς, πραγματικά; Πώς να βρούμε λόγια που δεν έχουν ήδη ειπωθεί για τον Nick Cave στα τόσα χρόνια καριέρας του; Έχει περάσει πολλά, την περασμένη δεκαετία βίωσε τραγωδίες που οι περισσότεροι ούτε θέλουν να σκέφτονται και στέκεται ακόμα. Όπως αναφέραμε, στο πρώτο μισό μόνο τον ακούγαμε ουσιαστικά. Σύμφωνοι, δεν είναι καθόλου ιδανική συνθήκη, αλλά κάτι αξιοπερίεργο έγινε εκείνη τη στιγμή.
Αρχικά το βλέμμα σου μπορεί να χαζεύει εδώ κι εκεί, την αρχιτεκτονική του χώρου, τα φώτα και μετά, αναπόφευκτα, το ίδιο βλέμμα θα πέσει στους ανθρώπους που βρίσκονται μέσα στον χώρο. Μπορεί να αναρωτηθείς, τι να σκέφτονται όλοι αυτοί για αυτό που παρακολουθούν; Πώς να τους αγγίζει αυτό το πράγμα που βιώνουμε μαζί; Πράγματα που ίσως τα σκέφτεται κανείς και σε μεγάλη, θορυβώδη συναυλία, γιατί αν είναι κάτι που μας κάνει να επιστρέφουμε σε πλατείες και στάδια για να σταθούμε όρθιοι με τις ώρες, πολλές φορές με τον καυτό ήλιο να μας χτυπάει, αυτό είναι το συλλογικό της όλης κατάστασης, το πώς το ζούμε ξεχωριστά, αλλά και μαζί ταυτόχρονα.
Και μετά παρατηρείς κι άλλα πράγματα. Τον ήχο της φωνής του Nick Cave όταν μιλάει για τα παιδιά του ή την βαθιά ανάσα που παίρνει προτού ξεκινήσει το πανέμορφο ‘I Need You’. Και σκέφτεσαι πως μπορεί να μην τον βλέπεις, αλλά σίγουρα, χωρίς καμία αμφιβολία, τον ακούς. Στο προσωπικό αγαπημένο ‘Balcony Man’, άφησε όσους κάθονταν στους εξώστες να βοηθήσουν λίγο, λέγοντας πως όπου πάνε και παίζουν αυτό το τραγούδι, το κοινό τρελαίνεται με τη λέξη ‘balcony’ (εδώ ζήτησε, ας πούμε ευγενικά, στο κοινό της πλατείας να μη βγάλει άχνα).
Κάπου στο ‘Cosmic Dancer’ παρατηρήσαμε πως στο απέναντι μπαλκόνι υπήρχαν κάνα δυο θέσεις, οπότε με την βοήθεια του ευγενικού προσωπικού, μεταφερθήκαμε εκεί, βλέποντας χωρίς κανένα εμπόδιο, επιτέλους, τον Nick Cave (το αντάλλαγμα ήταν πως χάσαμε σχεδόν εντελώς τον Greenwood). Το ‘Wide Lovely Eyes’ το αφιέρωσε στην γυναίκα του, το ‘Into My Arms’ έγινε σχεδόν χορωδιακό με την βοήθεια του κοινού («μπορείτε να το τραγουδήσετε μαζί μου, απλώς, ξέρετε, όταν το λέτε φωναχτά είναι ωραία, αλλά αν το πείτε ψιθυριστά βγαίνει αυτός ο ιδιαίτερος και κάπως απόκοσμος ήχος» μας είπε, στο περίπου, ο Cave για να δώσει κάποιες οδηγίες) και ‘Jubilee Street’ και ‘Push The Sky Away’ για κλείσιμο του βασικού σετ.
Ξέρετε, εμείς οι μουσικοί κάνουμε αυτό το περίεργο πράγμα όπου φεύγουμε για 30 δευτερόλεπτα, εσείς χειροκροτάτε και χτυπάτε τα πόδια σας και εμείς ξαναβγαίνουμε στη σκηνή και λέμε μερικά τραγούδια ακόμα!
Και έτσι έγινε, φυσικά. Εδώ υπήρχε η υπόσχεση πως το κοινό θα αποφασίσει τα επόμενα τραγούδια, μια υπόσχεση που δεν τηρήθηκε ακριβώς (πέραν του ‘No More Shall We Part’), αλλά δε νομίζουμε να ενοχλήθηκε και κανείς (έπεσε και πρόταση για ‘Henry Lee’, με τον Cave να απαντάει πως δεν έχει κανέναν να το τραγουδήσει μαζί επειδή «όλοι με παράτησαν».
Αφού τίμησε την Anita Lane που έγραψε τους στίχους του ‘Stranger Than Kindness’ και τον Rowland S. Howard για τα λόγια του ‘Shivers’, ξεσήκωσε το κοινό με το ‘Palaces of Montezuma’ τον Grinderman για να σηκωθεί, να λάβει την ανθοδέσμη και να κλείσει με το ‘The Carnival Is Over’. Τελευταίες χαιρετούρες, τελευταία χειροκροτήματα, ‘Thank you goodnight! Athens! Greek people’ και έπεσε η αυλαία σε μια υπέροχη βραδιά, παρέα με τον Nick Cave και τον Colin Greenwood.
Nick Cave setlist (3/6/2024):
Girl in Amber
Higgs Boson Blues
Jesus of the Moon
Galleon Ship
Sad Waters
O Children
I Need You
Waiting for You
Papa Won’t Leave You, Henry
Balcony Man
Cosmic Dancer
The Mercy Seat
The Ship Song
Wide Lovely Eyes
The Weeping Song
Into My Arms
Jubilee Street
Push the Sky Away
Encore:
Stranger Than Kindness
And No More Shall We Part
Shivers
Palaces of Montezuma
The Carnival Is Over