Ήταν 28 Μαρτίου του 1994 όταν οι θρυλικοί Pink Floyd επέστρεψαν δισκογραφικά με το ‘The Division Bell’, έναν δίσκο που δίχασε το κοινό τους όσο κανένας άλλος και χαρακτηρίστηκε πολλάκις ως «αποτυχία» προτού η πάροδος του χρόνου ξεσκεπάσει το μουσικό του μεγαλείο.
Ο δίσκος αποτελεί ουσιαστικά το «κύκνειο άσμα» των Βρετανών θρύλων, καθώς το ‘The Endless River’ που κυκλοφόρησε το 2014 αποτελείται κατά κύριο λόγο από υλικό των ηχογραφήσεων της εποχής του ‘The Division Bell’ και κατ’επέκταση δεν μπορεί να κριθεί ως συνθετικά αυτόνομη οντότητα.
Πέραν αυτής της σημασίας του, όμως, ο δίσκος αποτέλεσε την πρώτη ολοκληρωμένη προσπάθεια των Floyd να ανασυγκροτηθούν μετά την επεισοδιακή αποχώρηση του Roger Waters, ενώ παράλληλα πρόκειται για την πρώτη ουσιαστικά ομαδική δουλειά των Gilmour/Wright/Mason να πορευτούν μουσικά ως τρίο.
Επίσημα, στο διάστημα ανάμεσα στο ‘The Final Cut’ (την τελευταία δουλειά με τον Waters) και στο ‘The Division Bell’ έχει μεσολαβήσει το ‘A Momentary Lapse of Reason’ (1987), το οποίο όμως αποτελεί ουσιαστικά συλλογή τραγουδιών του David Gilmour με την αρωγή του συνθετικά ανενεργού Nick Mason και του καλλιτεχνικά παροπλισμένου Richard Wright (ως και στα credits του δίσκου συμπεριλήφθηκε ως guest μουσικός για νομικούς λόγους, καθώς ο Waters τον είχε απολύσει από το συγκρότημα).
Συνθετικά ο δίσκος επαναφέρει την ισορροπία ανάμεσα στη μουσική και τον στίχο, πράγμα που απουσίαζε από τις προηγούμενες δουλειές του συγκροτήματος, καθώς, ήδη από την εποχή του ‘Animals’ (1977) και με αποκορύφωμα το ‘The Final Cut’ (1983), ο Roger Waters είχε επιβάλει κατά κάποιον τρόπο τη δική του καλλιτεχνική προσέγγιση, με την έμφαση να δίνεται πρωτίστως στους στίχους και τα κοινωνικοπολιτικά μηνύματα που αναδύονταν μέσα απ’ αυτούς.
Για πρώτη φορά μετά το ‘Wish You Were Here’ του 1975, τα πλήκτρα του Richard Wright έρχονται ξανά τόσο έντονα στο προσκήνιο, τα ψυχεδελικά echo και οι μακροσκελείς κιθαριστικές μελωδίες του Gilmour κάνουν ξανά την εμφάνισή τους, ενώ συνολικά ο δίσκος -με αποκορύφωμα το εισαγωγικό τρίπτυχο ‘Cluster One’ / ‘What Do You Want from Me’ / ‘Poles Apart’ – ακούγεται ως γνήσιος απόγονος του ‘A Saucerful of Secrets’ από το μακρινό 1968, τον πρώτο δίσκο, στον οποίο συνέβαλε και ο David Gilmour.
Εκτός της συνθετικής απελευθέρωσης του διδύμου Gilmour/Wright, ο δίσκος χαρακτηρίζεται και από την άρτια χημεία των μελών της, κάτι που μέχρι και ο ίδιος ο Gilmour έχει αναγνωρίσει, λέγοντας πως ο δίσκος είναι «η καλύτερη ομαδική δουλειά του συγκροτήματος μετά το ‘Wish You Were Here’».
Από στιχουργικής άποψης, το ‘The Division Bell’ υστερεί έναντι των προκατόχων του από την περίοδο του Waters, αυτό όμως είναι μέρος και της ισορροπίας που προαναφέρθηκε.
Οι στίχοι κινούνται γύρω από το θέμα της επικοινωνίας και της έλλειψης αυτής, εμπνευσμένοι εκτός των άλλων και από τη σύζυγο του Gilmour, και συγγραφέα, Polly Samson.
Κάποιοι από τους στίχους (κυρίως αυτοί των ‘Poles Apart’ και ‘Lost for Words’) ερμηνεύθηκαν από πολλούς οπαδούς ως έμμεσα μηνύματα με αποδέκτη τον Roger Waters μετά την επεισοδιακή του αποχώρηση, κάτι που ο David Gilmour διέψευσε κατηγορηματικά στο παρελθόν.
Ως και ο… διχαστικός τίτλος ερμηνεύτηκε από πολλούς ως μήνυμα, όμως ο Nick Mason ξεκαθάρισε πως πρόκειται για το κουδούνι που βρίσκεται στο βρετανικό κοινοβούλιο και χρησιμοποιείται για την αναγγελία των ψηφοφοριών.
Φαίνεται πως το τρίο των Pink Floyd είχε συσσωρεύσει αρκετές ιδέες και μελωδίες κατά τη διάρκεια της δημιουργικής μοναρχίας που είχε επιβάλλει ο Waters.
Μετά το τέλος των ηχογραφήσεων -οι οποίες είχαν χαρακτήρα jamming, ειδικά στα πρώτα συνθετικά στάδια- υπήρχαν 65 μουσικά θέματα, τα οποία τροφοδότησαν τις 11 συνθέσεις του δίσκου, αλλά και αυτές του The ‘Endless River’ του 2014 που δημιουργήθηκε από τους Gilmour και Mason με ξεκάθαρο στόχο να κλείσουν μια για πάντα το κεφάλαιο Pink Floyd.
Την παραγωγή ανέλαβε ο Bob Ezrin, ενώ στον δίσκο συμμετείχαν οι παλιοί γνώριμοι Dick Parry και Jon Carin.
Όπως ήταν αναμενόμενο να συμβεί, ο δίσκος παρά την εμπορική του επιτυχία δέχτηκε πολλαπλές επιθέσεις από το κοινό.
Τα περιοδικά της εποχής κατηγόρησαν τον δίσκο ως ανέμπνευστο, ο ίδιος ο Roger Waters τον χαρακτήρισε σκουπίδι, ενώ αρκετοί κριτικοί υπαινίχθηκαν πως η επιστροφή στις μουσικές ρίζες των πρώτων δίσκων είναι οφθαλμοφανώς βεβιασμένη.
Το πέρασμα, όμως, των χρόνων βοήθησε πολλούς να συνειδητοποιήσουν την αξία του δίσκου και να εκτιμήσουν ακόμα περισσότερο το μεγαλείο των Pink Floyd, οι οποίοι κατάφεραν να μεγαλουργήσουν με μία ακόμα ενσάρκωσή τους.
Το ‘The Division Bell’ των Pink Floyd, το πιο υποτιμημένο και άδικα μισητό άλμπουμ του συγκροτήματος, δεν μπορεί φυσικά να σταθεί δίπλα στο ‘Dark Side of The Moon’ μουσικά ή στο ‘The Wall’ στιχουργικά, αποτελεί, όμως, μία απολύτως ισορροπημένη και ποιοτική δουλειά, η οποία καλύπτει ακριβώς το κομμάτι του φάσματος που ορίζεται από τα δύο παραπάνω άκρα.
Άλλωστε, δεν υπάρχει λόγος να προσπαθείς να ξεπεράσεις τον πήχη που έθεσες με αυτά τα έργα.
Το γεγονός ότι δημιουργήθηκαν σε πρώτη φάση αποτελεί τεκμήριο του μεγαλείου σου…