Black Sabbath – Sabbath Bloody Sabbath
Ένα αρχαίο ρητό λέει πως το μόνο πράγμα που μπορείς να εμπιστευτείς σε αυτήν τη ζωή είναι τα πρώτα έξι albums των Black Sabbath.
Κοιτώντας πίσω στον χρόνο νοσταλγικά, μετά την αυλαία που έριξαν στο Μπέρμιγχαμ, εκεί όπου ξεκίνησαν όλα, εντυπωσιάζεται κανείς από τον δημιουργικό οίστρο της γνωστής τετράδας, που μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα ξεφούρνιζε δίσκους που σημάδεψαν τη μουσική, ενέπνευσαν, γέννησαν νέους ήχους και λάμπουν ακόμα τόσα χρόνια μετά.
Ο πέμπτος δίσκος τους, ‘Sabbath Bloody Sabbath’, ανέβηκε στα ράφια των δισκοπωλείων έναν χρόνο μετά το ‘Vol. 4’ που είχε επισημοποιήσει την κυριαρχία τους.
Η μπάντα κουβαλούσε στην πλάτη της τρία γεμάτα χρόνια συνθέσεων, ηχογραφήσεων και εξαντλητικών περιοδειών, οι καταχρήσεις έδιναν και έπαιρναν και η κούραση τους βγήκε μαζεμένη, όταν μαζεύτηκαν μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα να γράψουν ξανά.
Black Sabbath – Vol. 4: Η επισημοποίηση της κυριαρχίας τους
Εκείνο το καλοκαίρι στο Los Angeles, στην πόλη που ξεκίνησαν να θέτουν επί χάρτου τις ιδέες τους για τη νέα τους δουλειά, η δημιουργικότητά τους είχε στερέψει.
Οι ίδιοι δεν σήκωναν άλλο το κλίμα της πόλης, οπότε αποφάσισαν να τα μαζέψουν και να μετακομίσουν ξανά πίσω στην πατρίδα, για να εμπνευστούν από το οικείο σε αυτούς περιβάλλον.
Ο Tony Iommi, όπως εκμυστηρεύτηκε σε δηλώσεις του αργότερα, είχε κυριολεκτικά μπλοκάρει:
Όταν τελείωσε η περιοδεία για το ‘Vol. 4’, έπρεπε να ξεκινήσουμε αμέσως τον επόμενό μας δίσκο. Οπότε γυρίσαμε στο σπίτι που είχαμε στο Los Angeles, για να ετοιμάσουμε το ‘Sabbath Bloody Sabbath’.
Εκεί ήταν που μπλόκαρα. Απλά νέκρωσα!
Είχαμε κλείσει ήδη το studio για να γράψουμε, τα πάντα.
Πραγματικά, είχα πανικοβληθεί, δεν μπορούσα να γράψω τίποτα που να μας αρέσει, δεν μπορούσα να παίξω τίποτα.
Τα ακυρώσαμε όλα και γυρίσαμε πίσω στην Αγγλία.
Όταν γύρισαν στην Αγγλία, αποφορτίστηκαν για ένα διάστημα μέχρι να μπουν στο studio.
Για την ακρίβεια, δεν ήταν ένα συνηθισμένο studio αλλά ένα… ολόκληρο κάστρο!
Νοικιάσαμε ένα κάστρο στο δάσος του Dean και πήγαμε εκεί.
Στήσαμε τον εξοπλισμό μας μέσα στα μπουντρούμια του και τότε ξαφνικά μου έφυγε τελείως το μπλοκάρισμα.
Γράψαμε το ομώνυμο κομμάτι και όλα ξαφνικά πήραν τον δρόμο τους!
Tony Iommi
To Κάστρο Clearwell ήταν μια έπαυλη γοτθικού ρυθμού που χρονολογείται στα 1727, και μάλιστα την χρησιμοποίησαν αρκετές φορές οι Led Zeppelin και οι Deep Purple για να τζαμάρουν.
Σήμερα χρησιμοποιείται σαν χώρος για γαμήλιες δεξιώσεις, το 1970 όμως ήταν ένα αρκετά τρομακτικό μέρος, το οποίο περιβαλλόταν από ένα πέπλο μυστηρίου.
Ο Geezer Butler θυμάται:
Αρχίσαμε να κάνουμε πρόβες εκεί μέσα, ήταν αρκετά τρομακτικό, όμως υπήρχε μια παράξενη ατμόσφαιρα που μας έδωσε έμπνευση…
Αλλά υπήρξαν μερικά περίεργα «περιστατικά» εκτός του κύκλου της μπάντας που συνέβησαν κατά τη διάρκεια της ηχογράφησης:
Θυμάμαι να περπατάω στα μπουντρούμια μια μέρα, νομίζω με τον Geezer, τον Bill ή κάποιον τέλος πάντων.
Περπατούσαμε στον διάδρομο και είδαμε μία φιγούρα να έρχεται προς το μέρος μας.
Είναι ένας μακρύς διάδρομος. Αυτή η φιγούρα στράφηκε προς τα αριστερά σε ένα δωμάτιο το οποίο ήταν το οπλοστάσιο όπου είχαν όλα τα όπλα. Ακολουθήσαμε και μπήκαμε…
Δεν υπήρχε κανείς εκεί. Και δεν υπήρχε διέξοδος ή κάτι τέτοιο – καμία άλλη πόρτα. Πολύ παράξενο.
Τέλος πάντων, λίγες μέρες αργότερα, οι άνθρωποι που έχουν το κάστρο ήρθαν να δουν αν ήμασταν εντάξει και τους το είπαμε:
«Είδαμε κάποια παράξενα πράγματα να συμβαίνουν εδώ».
Απάντησαν: «Ω Θεέ μου, αυτός είναι ο…», όποιο ήταν το όνομά του, «το φάντασμα του κάστρου. Μην ανησυχείτε γι’ αυτόν!»
Tony Iommi
Απλά φανταστείτε τον Ozzy να ηχογραφεί παρέα με ένα φάντασμα…
Το artwork του δίσκου
«Νομίζω πως το ‘Sabbath Bloody Sabbath’ ήταν το τελευταίο μας πραγματικά σπουδαίο άλμπουμ. Ακόμα και το εξώφυλλο… Φίλε, λατρεύω αυτό το εξώφυλλο!» είχε δηλώσει κάποτε ο Ozzy Osbourne σχετικά με το άλμπουμ αλλά και το εντυπωσιακό artwork που το συνοδεύει.
Τον σχεδιασμό του ανέλαβε ο 27χρονος, τότε, Drew Struzan, στον οποίο η κατευθυντήρια γραμμή από την μπάντα ήταν η εξής απλή οδηγία:
«Απλά ζωγράφισε έναν άνθρωπο που πεθαίνει.»
Κατά συνέπεια, το εξώφυλλο του δίσκου απεικονίζει έναν ετοιμοθάνατο να πεθαίνει μαρτυρικά πάνω στο νεκροκρέβατό του, με τις φιγούρες που τον περιτριγυρίζουν να είναι ο ίδιος, σε διάφορες άλλες φάσεις της αμαρτωλής και άπληστης ζωής του.
Από την άλλη, στο οπισθόφυλλο απεικονίζεται ο ίδιος θάνατος, υπό εντελώς άλλη οπτική γωνία:
Ο απεικονιζόμενος φεύγει από τα εγκόσμια γαλήνιος και ευτυχισμένος, οι κοντινοί του άνθρωποι θρηνούν κοντά του για τον χαμό του, ενώ κάτω από το κρεβάτι βρίσκονται δύο λιοντάρια που τον προστατεύουν.
Όπως έχει εξηγήσει ο Ozzy Osbourne σε παλαιότερη συνέντευξή του, ο σκοπός του artwork ήταν ο συμβολισμός αυτής ακριβώς της αντίθεσης:
Στο εξώφυλλο ο απεικονιζόμενος πεθαίνει βασανιστικά ενθυμούμενος τις κακές πράξεις του, ενώ το οπισθόφυλλο δείχνει την άλλη, την πιο φωτεινή πλευρά της ζωής.
Προσωπικά, λατρεύω το οπισθόφυλλο.
Υποθέτω πως αν μπορούσα να διαλέξω το πώς θα πεθάνω, έτσι θα ήθελα να γίνει, με όλα αυτά τα όμορφα ζώα και τους κοντινούς μου ανθρώπους γύρω μου, ή κάτι τέτοιο.
Το εξώφυλλο είναι πλέον ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα της ιστορίας της μουσικής και λειτούργησε θετικότατα για τον Drew Struzan.
Ενδεικτικά, ο Struzan έχει σχεδιάσει τα poster για περισσότερες από 150 ταινίες, μεταξύ των οποίων αυτό για την αμερικανική έκδοση της πρώτης ταινίας του Harry Potter, για το ‘Back to the Future’, για ταινίες ‘Star Wars’, ‘Indiana Jones’ και πάρα πολλές ακόμα.
Οκτώ συνολικά κομμάτια φιγουράρουν στην tracklist του δίσκου, το κουβάρι της ιστορίας του καθενός θα ξεδιπλώσουμε αμέσως:
Sabbath Bloody Sabbath
Το ομώνυμο κομμάτι του album είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα του τι μπορούσε να κάνει ο Iommi με την κιθάρα του.
Βαρύ, αναγνωρίσιμο από την πρώτα νότα, heavy Sabbath σφραγίδα και χαρακτηριστικά φωνητικά από τον Ozzy, αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένα από τα καλύτερα κομμάτια της ογκώδους δισκογραφίας τους.
Η πίεση στην μπάντα ήταν μεγάλη όπως γράφτηκε και παραπάνω, με αποτέλεσμα πολλές φορές τα ίδια τα μέλη τους να πιστεύουν εκείνο το καλοκαίρι ότι είχαν ξοφλήσει σαν μπάντα, μετά από τον συνθετικό βάλτο στον οποίον είχαν πέσει προσωρινά.
Ο Iommi όμως μπορούσε να γράψει riff ακόμα και στον ύπνο του.
Ο Geezer Butler σημειώνει:
Είχαμε στιγμιαία πιστέψει ότι είχαμε τελειώσει σαν συγκρότημα, μέχρι που ο Tony κατέβασε από το κεφάλι του αυτό το riff!
Όταν το ακούσαμε φωνάξαμε δυνατά, επιστρέψαμε!
Ο τίτλος του, όπως εύκολα μπορεί να μαντέψει κανείς, εμπνεύστηκε από την ιρλανδική Bloody Sunday.
Η πρώτη χρονολογείται πίσω στο 1920, όπου Βρετανοί στρατιώτες άνοιξαν πυρ στο κοινό κατά τη διάρκεια ενός ποδοσφαιρικού αγώνα στο Δουβλίνο ως αντίποινα για τη δολοφονία Βρετανών πρακτόρων, και η δεύτερη και πιο νωπή ματωμένη Κυριακή, στις 30/01/1972, όταν Βρετανοί παραστρατιωτικοί σκότωσαν εν ψυχρώ 13 Ιρλανδούς διαδηλωτές στο Derry.
Oι στίχοι του πραγματεύονται τα πάνω και τα κάτω των Sabbath στα ξεκινήματά τους, τις καλές και τις κακές τους στιγμές και την επικριτική διάθεση με την οποία τους αντιμετώπιζε μεγάλη μερίδα του Τύπου αλλά και η μουσική βιομηχανία εκείνη την περίοδο.
Είναι ένα από τα αγαπημένα κομμάτια του Tony Iommi, ο οποίος σχολιάζει χαρακτηριστικά:
Το riff του είναι σημείο αναφοράς ολόκληρου του δίσκου, είναι ένα βαρύ riff, έπειτα το κομμάτι ηρεμεί λίγο στη μέση και πιο μετά ακούγεται ξανά αυτό riff!
Ο Οzzy τραγούδησε πολύ καλά σε αυτό, όπως και σε όλο το album!
You’ve seen life through distorted eyes
You know you had to learn
The execution of your mind
You really had to turn
The race is run the book is read
The end begins to show
The truth is out, the lies are old
But you don’t want to know
[Όλοι οι στίχοι]
A National Acrobat
Ο Geezer Butler ήταν η ατμομηχανή των Sabbath, ο άνθρωπος που με το μπάσο του κρατούσε το ρυθμικό τους μέρος, συνοδευόμενος από τα δυνατά χτυπήματα του Bill Ward στα τύμπανα.
Ήταν όμως και ο άνθρωπος που έντυνε τα κομμάτια τους με στίχους, στους οποίους πέρναγε την εν γένει φιλοσοφία και στάση ζωής του.
Πολλές από τις αναζητήσεις του ξεδιπλώνονται και στο ‘A National Acrobat’, κομμάτι που εκτός από δουλεμένους στίχους έχει και αυτό υπέροχα κιθαριστικά μέρη και εθιστικό riff στο ξεκίνημα.
I am the world that hides
The universal secret of all time
Destruction of the empty spaces
Is my one and only crime
I’ve lived a thousand times
I found out what it means to be believed
The thoughts and images
The unborn child that never was conceived
[Όλοι οι στίχοι]
Fluff
Ο τίτλος του track είναι μία «αναγνώριση» στον DJ Alan Freeman που χρησιμοποιούσε ένα άλλο instrumental κομμάτι των Sabbath, το ‘Laguna Sunrise’, ως intro στη ραδιοφωνική εκπομπή του.
Το ‘Fluff’ ακούστηκε και στον πρώτο γάμο του Tony Iommi, με την κασέτα να… χαλάει, όπως ακριβώς και ο γάμος, αφού ο Iommi χώρισε με την Susan Snowdon την περίοδο των ηχογραφήσεων του ‘Technical Ecstacy’…
Ήρεμο κομμάτι, με την ακουστική κιθάρα και το πιάνο να του δίνουν το κάτι παραπάνω στην ενορχήστρωση, γιατί οι Sabbath δεν είναι μόνο αγριεμένα solos.
Sabbra Cadabra
Μετά την στιγμιαία ηρεμία που προσέφερε στον ακροατή το instrumetnal ‘Fluff’, τα riffs του Tony Iommi επιστρέφουν στο ‘Sabbra Cadabra’ να ανάψουν τα αίματα ξανά, μέχρι να μπει στο κομμάτι το synthesizer και να το απογειώσει.
Οι παραμορφώσεις που ακούγονται στην κιθάρα στη συνέχεια και η φωνή του Ozzy πίσω από τα synths το καθιστούν αυτόματα σαν ένα από τα highlights του δίσκου.
Feel so good I feel so fine
Love that little lady always on my mind
Gives me lovin’ every night and day
Never gonna leave her, never goin’ away
Someone to love me
You know she makes me feel alright
Someone who needs me
Love me every single night
[Όλοι οι στίχοι]
Killing Yourself to Live
Ένα κομμάτι σχετικά με τη γενικότερη στάση ζωής που πρέσβευαν οι Black Sabbath μέσω της στιχουργικής τους, αρκετά ενδοσκοπικό, δίνει κίνητρο στον ακροατή να ζήσει τη ζωή του μακρυά από τη μιζέρια και από το να ενδιαφέρεται μονάχα για το προσωπικό του συμφέρον.
Well people look and people stare
Well I don’t think that I even care
You work your life away and what do they give?
You’re only killing yourself to live
Killing yourself to live
Killing yourself to live
[Όλοι οι στίχοι]
Who Are You?
Το πρώτο τραγούδι που ο Ozzy Osbourne έγραψε ολομόναχος.
Όπως αναφέρει στο βιβλίο του ο Tony Iommi (‘Iron Man: My Journey through Heaven and Hell with Black Sabbath’), ο Ozzy αγόρασε ένα Moog synthesizer και το χρησιμοποίησε για να γράψει το κομμάτι.
Tα πλήκτρα δίνουν έναν ακόμα πιο απόκοσμο τόνο στο κομμάτι.
Looking for Today
Η ερμηνεία του ‘Looking for Today’ είναι μάλλον η εξής: Οι Black Sabbath περιγράφουν τη σύγχρονη πραγματικότητα, όπου η ροή της πληροφορίας είναι τόσο γρήγορη που είναι σχεδόν αδύνατον να καταλάβεις πώς περνάει ο χρόνος.
Το μόνο, λοιπόν, που έχεις να κάνεις, είναι να αδράξεις τη μέρα, χωρίς χρονοτριβές…
It’s complete but obsolete
All tomorrow’s become yesterday
In demand but second hand
It’s been heard before you even play
[Όλοι οι στίχοι]
Spiral Architect
Το τελευταίο κομμάτι φαίνεται πως προσπαθεί να περάσει ένα αισιόδοξο μήνυμα σχετικά με το νόημα της ζωής και το να μην παραιτείσαι όταν αντιμετωπίζεις κάποιο πρόβλημα.
Ταιριάζει αρκετά με το οπισθόφυλλο του δίσκου, καθώς ακούμε τον Ozzy να τραγουδάει «Of all the things I value most in life / I see my memories and feel their warmth», ενώ, όπως είχε αποκαλύψει ο Geezer Butler, ο οποίος έγραψε και το μεγαλύτερο κομμάτι των στίχων, αυτό το τραγούδι το ονειρεύτηκε και όταν ξύπνησε το επόμενο πρωί κάθισε και το έγραψε.
Τότε, τηλεφώνησε στον Ozzy για να του διαβάσει τους στίχους και ο δεύτερος ενθουσιάστηκε.
Of all the things I value most of all
I look inside myself and see
My world and know that it is good
You know that I should
[Όλοι οι στίχοι]
Black Sabbath – Sabbath Bloody Sabbath / Ολόκληρος ο δίσκος:
