Ως σχετικά καινούριο μέλος της ομάδας του StraightOnMusic, είπα κι εγώ να σας ξεναγήσω στα ηχοτοπία της αγαπημένης μου μουσικής, γνωστής και ως Stoner/Doom metal.
Η stoner είναι ένα από τα πολλά παρακλάδια της metal όμως είναι από τα πιο πολυποίκιλα είδη λόγω των πολλών και διαφορετικών επιρροών.
Μάλιστα, μέσα στο είδος υπάρχουν και υποκατηγορίες που θ’ αναλυθούν παρακάτω.
Πριν ξεκινήσουμε το ταξίδι μας, θα ήθελα να διευκρινίσω ότι οι μουσικές επιλογές εντός του άρθρου είναι μεν προσωπικές, όμως θα προσπαθήσω να είμαι όσο το δυνατόν πιο αντικειμενικός. Θα αποφευχθούν μουσικοί όροι όπως π.χ. κουρδίσματα ή φωνητικές τεχνικές, ενώ σε περίπτωση κάποιας ανακρίβειας ή λάθους που μπορεί να εντοπίσεις, θα χαρώ να διαβάσω το σχόλιό σου μιας και «όσο ζω μαθαίνω» που λένε και οι σοφοί. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν…
Τι είναι η Stoner μουσική;
Οι πιο έντονες επιρροές του είδους που βέβαια διαφέρουν από κατηγορία σε κατηγορία, είναι τα heavy rock, blues rock, psychedelic rock, acid rock και doom metal. Αυτά τα στοιχεία αναμειγνύονται με βαρύ και μπάσο ήχο, αργό τέμπο και συνήθως μελωδικά φωνητικά με αρκετές εξαιρέσεις.
Σε άλλες περιπτώσεις η ρετρό μορφή της ηχογράφησης και η έντονη παραμόρφωση κάνουν την εμφάνιση τους και συνθέτουν έναν πιο περίπλοκο ήχο.
Τα πρώτα συγκροτήματα που συνέθεσαν αυτό το είδος δημιουργήθηκαν στις αρχές του 1990 με πρωταγωνιστές τους Kyuss, Down και Sleep. Κατά πολλούς οι πατέρες του είδους είναι οι Black Sabbath, όμως μετά από αυτούς το είδος δεν εξελίχθηκε μέχρι τις αρχές της δεκαετίας που αναφέραμε.
Προκειμένου να καταλάβεις όμως ένα είδος μουσικής, καλό είναι ν’ αφήσουμε τη θεωρία και να περάσουμε στην πράξη, δηλαδή το άκουσμα. Ακολουθεί ένας οδηγός που θα καλύψει όσες το δυνατόν περισσότερες υποκατηγορίες οπότε «δέστε τις ζώνες σας»!
Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά, και όταν μιλάμε γι αυτά, δε μας μένει παρά μόνο να βάλουμε να παίζει το ‘Nola’ από Down.
Η μίξη των μπλουζ και τζαζ επιρροών και των heavy riffs, συναντάει την βαριά ατμόσφαιρα και τη στιχουργική ποίηση που ακροβατεί μεταξύ αυτοκαταστροφής και παραίτησης, συνθέτοντας τον κατ’ εμέ τέλειο δίσκο του είδους.
Κάπου στο 1998 οι Sleep κυκλοφόρησαν ένα πραγματικό διαμάντι που έμελλε να υπάρξει εκτός από ένα από τα καλύτερα μουσικά δείγματα της metal, η αρχή για πολλά παρακλάδια του ήχου.
Ο λόγος για το επικών διαστάσεων ‘Dopesmoker’, που από τις πρώτες στιγμές του απλώνεται απειλητικό μπροστά στον ακροατή, αλλά σύντομα τον ταξιδεύει με τον αργό και γεμάτο ήχο του σε μέρη που ελάχιστες μπάντες είχαν μπορέσει μέχρι τότε!
Εδώ οι doom επιρροές είναι πιο έντονες από κάθε άλλη φορά.
Πάμε τώρα σε κάτι λίγο πιο ανάλαφρο αλλά ξεχωριστό. Ίσως η μπάντα που έχει ασκήσει την πιο έντονη επιρροή στο είδος είναι οι desert rockers Kyuss.
Δεν είναι εύκολο να περιγράψει κανείς αυτόν το δίσκο οπότε θα αρκεστώ να πω πως τα μελωδικά φωνητικά, οι ρυθμικές κιθάρες και τα riff βγαλμένα από τις πιο σκοτεινές rock’n’roll γωνιές, προσφέρουν μια εμπειρία εύκολα κατανοητή από τον μέσο ακροατή που καταφέρνει με κάθε ακρόαση να σε εκπλήξει με κάτι καινούριο που δεν είχες παρατηρήσει τις προηγούμενες καθώς προσπαθούσες να πάρεις μια ανάσα από τα προηγούμενα!
Τελειώνοντας κάπου εδώ τα all-time classics, θα ήθελα να τονίσω πως υπάρχουν εκατοντάδες άλμπουμ που θα μπορούσαν να βρίσκονται εδώ, όμως πρέπει να τελειώνουμε κάποια στιγμή.
Επίσης, αποφεύγω τη χρήση μεμονωμένων κομματιών καθώς οι δομές τον δίσκων που επιλέγονται προσφέρουν μια συνολική εμπειρία που είναι πολύ δύσκολο να διαχωρίσει κανείς ένα μέρος του καθώς θ’ αφαιρέσει κάτι απ’ τον ξεχωριστό τους τόνο.
*Μετά από κάθε είδος θα παραθέτω και τις πιο ενδιαφέρουσες ελληνικές προσπάθειες στο είδος.
Ελληνική συμμετοχή: Nightstalker – ‘Dead Rock Commandos’, Planet of Zeus – ‘Eleventh the Hard Way’
Stoner Blues
Ανέφερα προηγουμένως πως το είδος έχει πάρα πολλές επιρροές από τα blues και έτσι αρκετοί καλλιτέχνες επέλεξαν να «παντρέψουν» το σχετικά παλιό αυτό είδος με τη stoner κρατώντας τα στοιχεία της αρχικής επιρροής, ποτίζοντάς την με πιο μεστό ήχο, πιο rock φόρμες και λίγο(;) THC.
Σίγουρα οι πρώτοι που το επιχείρησαν δεν ήταν άλλοι απ’ τους Black Sabbath, όμως μέσα στο 2000 και λίγο νωρίτερα έκαναν την εμφάνισή τους σπουδαία σχήματα όπως οι Αμερικάνοι All Them Witches, οι The Heavy Eyes και φυσικά οι θρυλικοί Clutch. If you’ ve got the blues, then stoner blues is for you!
Εκτός από την αμερικάνικη σκηνή, όμως, εξέχουσα θέση έχουν και οι Σκανδιναβοί με πιο ενδιαφέροντα παραδείγματα τους Graveyard, Brutus και το supergroup King Hobo.
Σαφώς, η πιο «εύπεπτη» περίπτωση της μουσικής αυτής αριθμεί πολλούς οπαδούς παγκοσμίως, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που το blues συναντά την ψυχεδέλεια και τον ρετρό ήχο δίνοντας μας φοβερές μπάντες όπως οι Kadavar και Blues Pills.
Ελληνική συμμετοχή: The Big Nose Attack. Αν και ο ήχος τους φέρνει αρκετά σε country, είναι από τα λίγα παραδείγματα του ελλαδικού χώρου.
Desert rock/stoner
Δεν θα χρησιμοποιήσω το εμφανές παράδειγμα της ερήμου οπότε ας το θέσω αλλιώς.
Βρίσκεσαι, λοιπόν, σε ένα νησί κάπου στη μέση του πουθενά τώρα που έρχεται το καλοκαίρι με μια (κάποτε) κρύα μπύρα στο χέρι και ψάχνεις την κατάλληλη μουσική υπόκρουση με τον ήλιο να σε βαράει κατακέφαλα. Την βρήκες ακριβώς εδώ.
Γρήγοροι ως επί το πλείστον ρυθμοί χωρίς να χάνουν το βαρύ στοιχείο τους, φωνητικά που διαφέρουν και γενικά μουσική που σε κάνει να θες να φωνάξεις κάθε στίχο και να νιώσεις κάθε distorted riff μέσα στον εγκέφαλό σου. Για να μην πολυλογώ, ο μπαξές έχει απ’ όλα.
Queens of the Stone Age, Unida, Alabama Thunderpussy, Corrosion of Conformity, Fu Manchu, Stoner Train, Slo-Burn, Sasquatch, Truckfighters και πάρα πολλά άλλα. Όχι δεν θα σου τα αναφέρω όλα για να μη σου στερήσω τη χαρά της ανακάλυψης…
Ελληνική συμμετοχή: Tuber – ‘Desert Overcrowded’ (instrumental μεν, εντυπωσιακό δε), Planet of Zeus – ‘Macho Libre’.
Psychedelic/Progressive stoner
Χωρίς να καταργήσουμε ό,τι έχουμε πει μέχρι στιγμής για το είδος, ήρθε η ώρα να προσθέσουμε λίγη από 70s-80s ψυχεδέλεια τύπου Pink Floyd, μια γερή δόση post rock, progressive rock όπως για παράδειγμα οι Tool, για να «γεννηθεί» ίσως το πιο ενδιαφέρον παρακλάδι της stoner.
Χαρακτηριστικό της μουσικής αυτής είναι οι περίπλοκες ενορχηστρώσεις, τα μεγάλα instrumental σημεία, τα soft φωνητικά και σε κάποιες περιπτώσεις όπως αυτή των Electric Moon, η έντονη παραμόρφωση στις κιθάρες.
Ιδανική συνθήκη ακρόασης είναι η φάση που απλά θες να βγάλεις από πάνω σου τα άγχη και τις δυσκολίες, αράζεις βάζεις Sungrazer, Wo Fat, My Sleeping Karma, Elder, Stoned Jesus, Whores of Tijuana, Samsara Blues Experiment κλπ να παίζουν και σύντομα θα ταξιδεύεις μαζί τους στον κόσμο που δημιουργούν, χωρίς καν να έχεις ακούσει ξανά τη δουλειά τους. Το repeat είναι ζήτημα χρόνου.
Ελληνική συμμετοχή: Villagers of Ioannina City, Instant Boner, Naxatras.
Sludge Metal
Έλα εντάξει φτάνουν τα ταξίδια, τα τοπία και πάνω απ’ όλα πολύ χαλαρώσαμε. Για τέλος σας αφήσαμε τη sludge.
Άμα δεν είσαι της ακραίας μουσικής πήγαινε κατευθείαν στο υστερόγραφο γιατί εδώ τα πράγματα αγριεύουν.
Πρώτη μου επαφή με το είδος έγινε μέσω των εξαιρετικών Crowbar που από τη μουσική τους πηγάζει αστείρευτη δύναμη και μέσω των σκοτεινών θεμάτων που επιλέγουν, οδηγούν τον ακροατή στη λύτρωση.
Δεν είναι όμως παντού έτσι τα πράγματα. Οι Electric Wizard ας πούμε όταν σου λένε “Legalize Drugs and Murder” καταλαβαίνεις ότι δημιουργούν σκοτεινή μουσική όπως παράξενα γοητευτική, με τον πιο απόκοσμο και «βρώμικο» ήχο που θα συναντήσεις εκεί έξω.
Οι Sabbath έγραψαν κάποτε το ‘Electric Funeral’.
Οι κύριοι (και μια κυρία) από ‘δω, απάντησαν με το ‘Funerapolis’ μπουκώνοντας τα ηχεία μας και αρρωσταίνοντας τα μυαλά μας.
Δεν είναι μόνο αυτοί που πετύχανε να μας κάνουν να θέλουμε μπάνιο μετά από μια 2ωρη ακρόαση. Dopethrone, Weedeater, Bongzilla, Belzebong έχουν ως βάση τους την προφανή από τα ονόματά τους θεματολογία, ενώ ακόμα πιο ακραίο ήχο θα συναντήσουν οι πιο τολμηροί στους Iron Monkey και τους εξαιρετικούς Eyehategod!
Όπως και να ‘χει, οι ιδανικές συνθήκες ακρόασης είναι 2 καφάσια μπύρες και το bong αγκαλιά…
Ελληνική συμμετοχή: Sadhus (The Smoking Community).
Κάπου εδώ τελειώνει το ταπεινό μου αφιέρωμα που στοχεύει κυρίως σε όσους δεν είναι τόσο ενημερωμένοι με το είδος. Ελπίζω να σας έπεισα να δώσετε μια ευκαιρία σε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες σκηνές παγκοσμίως αλλά και στη χώρα μας, με δεκάδες παγκοσμίου επιπέδου μπάντες να κάνουν διαρκώς την εμφάνισή τους.
Υ.Γ.: Είμαι εντελώς κατά της υπερβολικής κατηγοριοποίησης της μουσικής που επιβάλλουν οι περισσότερες δισκογραφικές εταιρείες με σκοπό το κέρδος, γι’ αυτό και μπορεί να βρείτε την προσπάθειά μου να ξεχωρίσω τον χαμό κάπως άτσαλη.
Υ.Γ.2: Το καλοκαίρι το Fuzztastic Festival επιστρέφει και είναι πιο δυνατό από ποτέ οπότε αν σου άρεσε η όλη φάση με το Psyhedelic Stoner, να μια πολύ καλή ευκαιρία να τους ακούσεις και από κοντά ανακαλύπτοντας κι άλλες μπάντες!
Υ.Γ.3: Ο Μάιος και ο Ιούνιος είναι πολύ γεμάτοι μήνες για τη sludge σκηνή αφού απ’ τη χώρα μας θα περάσουν οι Electric Wizard, Eyehategod και Weedeater.
Μια πολύ καλή ευκαιρία για το ελληνικό κοινό, που είναι πολύ μεγάλο, να έρθει σε επαφή με τους αγαπημένους του καλλιτέχνες. Αρχής γενομένης στις 30 Απρίλη με Dopethrone – Belzebong – Sadhus (The smoking Community).
Τα λέμε εκεί!
