Πώς είναι ένα live χωρίς κόσμο, χωρίς σκηνικά, με μια μπάντα χαμένη στο χώρο; Την απάντηση σε αυτό οραματιζόταν ο Adrian Maben όταν, αφότου βρέθηκε ένα βράδυ στο αρχαίο θέατρο της Πομπηίας, αποφάσισε ότι θα ήταν η ιδανική τοποθεσία για να γυρίσει την ταινία με τους Pink Floyd που μετά από πολλά τηλεφωνήματα είχε πάρει την άδεια να σκηνοθετήσει.
Live at Pompeii λοιπόν, όπου τα μόνα ζωντανά όντα ήταν οι μουσικοί και οι τεχνικοί. Ο Maben ήθελε να δείξει στον κόσμο, σε πρώτο πλάνο, πως οι Pink Floyd, που τότε μόλις είχαν ολοκληρώσει τις ηχογραφήσεις του ‘Meddle’, δημιουργούσαν αυτούς τους εξωγήινους ήχους που τους καθιστούσαν τόσο μοναδικούς.
Σε ένα ογκώδες αμφιθέατρο όπου ο κόσμος είχε προ πολλού φύγει, σε μια στοιχειωμένη σιωπή όπου μόνο η μουσική θα επιτρεπόταν να εισβάλλει. Οι άνθρωποι, αλλά όχι απλά κοινοί θνητοί, πίσω από τις νότες. Όχι ένα ακόμα Woodstock, με πρωταγωνιστές τους θεατές.
Έτσι λοιπόν, αντί να μιλάμε για προσελεύσεις, τιμές εισιτηρίων, καθυστερήσεις και αντιδράσεις, μιλάμε για εξασφάλιση άδειας «συναυλίας» σε αρχαιολογικό χώρο, προβλήματα τροφοδοσίας και τι χωρά σε ταινία μιας ώρας όταν το συγκρότημα θέλει να βάλει και νέα τραγούδια στο πακέτο.
Η άδεια ήρθε σχετικά εύκολα, καθώς οι φόβοι για θορυβώδη και απρόσεκτα πλήθη εν μέσω αρχαίων μαρμάρων κατευνάστηκαν γρήγορα όταν οι υπεύθυνοι έμαθαν ότι το Live at Pompeii δεν θα ήταν πραγματικό live. Χρειάστηκε βέβαια ένα σεβαστό ποσό για να εξασφαλιστεί η αποκλειστική χρήση του αρχαίου θεάτρου για έξι μέρες, αλλά αυτά καταλήγουν να είναι υποσημειώσεις σε τέτοιες ιστορίες.
Η τροφοδοσία κατέληξε να είναι θέμα λίγο σημαντικότερο του αναμενομένου. Αποφασισμένοι να παίξουν ζωντανά και όχι απλά να κολλήσουν πλάνα τζαμαρίσματος στην Πομπηία πάνω από στούντιο εκτελέσεις, οι Pink Floyd κατέφθασαν με πλήρη συναυλιακό εξοπλισμό και οκτακάναλη κονσόλα, με αποτέλεσμα το ρεύμα… να μη φτάνει. Στο τέλος, μετά από δύο χαμένες μέρες, έπεσε… μπαλαντέζα από το δημαρχείο γειτονικού χωριού (όχι, αλήθεια).
Και μετά έπρεπε, στις τέσσερις μέρες που είχαν μείνει, να γυριστούν εκτελέσεις για τα ‘A Saucerful of Secrets’ και ‘Careful With That Axe, Eugene’, που ήθελε ο Maben, μαζί με τις εκπλήξεις που έφεραν οι Pink Floyd και ο μάνατζέρ τους, Steve O’Rourke. Δύο κομμάτια από το ακυκλοφόρητο ακόμα ‘Meddle’, συγκεκριμένα, το ένα εκ των οποίων τύγχανε να είναι το τεράστιο – σε αξία αλλά και σε διάρκεια – ‘Echoes’.
Από τις 4 έως τις 7 Οκτωβρίου 1971 λοιπόν, γυρίστηκε μια συναυλία χωρίς κοινό και χωρίς φασαρία, με μια μπάντα να παίζει αλλά και να δουλεύει ζωντανά, σε ένα venue από τον πρώτο αιώνα μετά Χριστόν.
Ιδιοφυής κίνηση, όπως αποδείχθηκε. Οι Pink Floyd ταίριαξαν σε αυτό το σκηνικό και το μυστήριο και η ατμόσφαιρα του Live at Pompeii έκανε τη διαφορά τότε. Μια άλλη προσέγγιση, μια άλλη μπάντα, ένας διαφορετικός κόσμος. Όχι οι επόμενοι Rolling Stones ή οι κληρονόμοι του ύφους της δεκαετίας του ’60, αλλά κάτι ξεχωριστό, καινούργιο, αιθέριο.
Το Live at Pompeii κυκλοφόρησε το 1972, έπιασε τόπο και δημιούργησε δική του σχολή, δείχνοντας το δρόμο σε όσους έψαχναν μια πιο «καλλιτεχνική» ζωντανή επίδειξη. Παράλληλα, οι Pink Floyd γιγαντώθηκαν, κυκλοφορώντας το 1973 το μυθικό ‘The Dark Side of the Moon’, και η ταινία καβάλησε το ρεύμα.
Outtakes, προσθήκες από στούντιο ηχογραφήσεις στο Παρίσι, επιπλέον οπτικό υλικό, remasters, πρόσθετα τραγούδια. Το Live at Pompeii πήρε πολλές μορφές στο πέρασμα του χρόνου. Αλλά ο πυρήνας παρέμεινε ίδιος. Μια μπάντα, λίγο πριν το ραντεβού της με την ιστορία, να αποκαλύπτεται μπροστά σε ένα αόρατο κοινό, σε ένα μέρος έξω από τη ροή του χρόνου. Στιγμιότυπα από άλλη πραγματικότητα, που σήμερα οι Pink Floyd μάλλον έχουν ξεχάσει…
