Ένα αφιέρωμα στην Siouxsie Sioux
Στις 27 Μαΐου του 1957, στο προάστιο Southwark του Λονδίνου, ερχόταν στον κόσμο η Susan Janet Ballion, η οποία έμελλε να κατακτήσει τον κόσμο της μουσικής και να γίνει σύμβολο μίας ολόκληρης σκηνής στην ταραγμένη Βρετανία της δεκαετίας του ’70.
Μεγαλώνοντας σε ένα προβληματικό περιβάλλον, αντικρίζοντας καθημερινά τον αλκοολικό πατέρα της και βιώνοντας την αδιαφορία της ευρύτερης οικογένειάς της, με αποκορύφωμα ένα περιστατικό σεξουαλικής κακοποίησης στα 9 της χρόνια, στο οποίο οι γονείς της δεν έδωσαν ιδιαίτερη σημασία, τα νεανικά χρόνια της Susan ξεχείλιζαν οργή και απογοήτευση. Για τους ενήλικες, το σύστημα, την κοινωνία, τα στερεότυπα, ακόμα και τα φύλα. Αυτή την οργή κατάφερε να την εκτονώσει όταν έγινε μέλος του κινήματος «Bromley Contingent» που συνόδευε τους Sex Pistols σε κάθε συναυλία ή δημόσια εμφάνισή τους, μέσω του οποίου μυήθηκε στην punk κουλτούρα.
Αντιδραστική και συνεχώς προκλητική, η Susan έγινε πρωτοσέλιδο στα tabloids της συντηρητικής Αγγλίας μετά την ταραχώδη εμφάνιση των Sex Pistols στην τηλεοπτική εκπομπή του Bill Grundy, χαρακτηρίστηκε «punk shocker», προκάλεσε τους καθωσπρέπει κύκλους της εποχής κυκλοφορώντας δημόσια με ναζιστικό περιβραχιόνιο, αποτέλεσε την απόλυτη σεξουαλική φαντασίωση των οπαδών της punk και καθόρισε αισθητικά μία ολόκληρη καλλιτεχνική υποκουλτούρα. Πίσω, όμως, από το έντονο make-up, τις εκκεντρικές στυλιστικές επιλογές, τα δερμάτινα περιλαίμια και τα εξωφρενικά χτενίσματα, η Susan και το συγκρότημά της, Siouxsie & The Banshees κατάφεραν να εξελίξουν την punk σκηνή, να την εμπλουτίσουν μουσικά και να την μετατρέψουν από ένα κίνημα έκφρασης αγανακτισμένων εφήβων σε ολοκληρωμένο καλλιτεχνικό ρεύμα.
Οι ταμπέλες «βασίλισσα της punk» ή «ιέρεια της gothic», μεταξύ άλλων, είναι αχρείαστες και ίσως… παραπλανητικές με καθαρά μουσικά κριτήρια, το μόνο σίγουρο, όμως, είναι πως η καλλιτεχνική πορεία της Susan περικλείεται από σκοτάδι, στιχουργικά, μουσικά και αισθητικά. Γι’αυτό και ο θρόνος της «αυτοκρατορίας του σκότους» έχει χαραγμένο πάνω του ένα και μόνο όνομα:
Siouxsie Sioux.
Siouxsie & The Banshees – ‘Hong Kong Garden’
(7″ single – 1978)
Η πρώτη αναγνώριση των Siouxsie & The Banshees ήρθε τον Αύγουστο του 1978 με το single ‘Hong Kong Garden’, το οποίο εκτοξεύτηκε κατευθείαν στις πρώτες θέσεις των charts και τράβηξε τα βλέμματα όλων πάνω στο ανερχόμενο punk σχήμα. Το χαρακτηρηστικό κιθαριστικό hook του τραγουδιού είχε ήδη γραφτεί από τον κιθαρίστα των Banshees, John McKay το 1977 υπό την ονομασία ‘People Phobia’. Η Siouxsie το άκουσε μαζί με τα υπόλοιπα μέλη του σχήματος μέσα σε ένα tour bus στο δρόμο προς μία συναυλία και αποφάσισε να το εμπλουτίσει με αινιγματικούς στίχους, εμπνευσμένους από τη ζωή της.
Ο τίτλος παραπέμπει σε ένα κινέζικο εστιατόριο στη γειτονιά των παιδικών χρόνων της Siouxsie, στη συνοικία Chislehurst του Kent, στην οποία εμφανίζονταν συστηματικά μέλη του κινήματος των skinheads, γνωστών στην αγγλική κοινωνία εκείνη την εποχή για τις ακροδεξιές πεποιθήσεις τους, οι οποίοι έκαναν «εφόδους» στα τοπικά μαγαζιά τρομοκρατώντας τους Κινέζους ιδιοκτήτες. Η Siouxsie βρέθηκε αρκετές φορές στην περιοχή με την παρέα της, προσπαθώντας να τους αντιμετωπίσει και μέσα από αυτή την εμπειρία εμπνεύστηκε τους στίχους του τραγουδιού.
Harmful elements in the air, symbols clashing everywhere…
Siouxsie & The Banshees – ‘Happy House’
(‘Kaleidoscope’ – 1980)
Μετά τα ‘The Scream’ (1978) και ‘Join Hands’ (1979), η σύνθεση των Banshees εμπλουτίστηκε με τους Budgie (drums) και John McGeoch (κιθάρα), γεγονός που άλλαξε και το μουσικό DNA του συγκροτήματος. Ο τρίτος δίσκος, ‘Kaleidoscope’ έχει μεγαλύτερο μουσικό εύρος, όντας εμπλουτισμένος με drum machines και πλήκτρα και κινούμενος προς μία πιο ηλεκτρονική κατεύθυνση.
Στο πρώτο single του δίσκου, ‘Happy House’ με τη στοιχειωτική εισαγωγή, η αντισυμβατική Siouxsie σαρκάζει με καλλιτεχνικό τρόπο την επίπλαστη ευτυχία της μέσης οικογένειας, όπως την προωθούν η τηλεόραση και τα υπόλοιπα μέσα, με τους ανθρώπους να είναι συνεχώς χαμογελαστοί και αγαπημένοι, χωρίς τριβές και καθημερινά προβλήματα. Το ‘Kaleidoscope’ αποτελεί μέχρι και σήμερα τον πιο εμπορικά επιτυχημένο δίσκο του συγκροτήματος, φτάνοντας στη θέση #5 των Βρετανικών charts.
We’ve come to scream in the happy house
We’re in a dream in the happy house
We’re all quite sane
Siouxsie & The Banshees – ‘Israel’
(7″ & 12″ Single – 1980)
Συνεχίζοντας στα ατμοσφαιρικά post-punk μονοπάτια τους, οι Banshees κυκλοφόρησαν το ‘Israel’ το Νοέμβριο του 1980, ως single ανάμεσα στα ‘Kaleidoscope’ και ‘Juju’ (1981). Παρά το εντυπωσιακό μουσικό υπόβαθρο του τραγουδιού, με την στοιχειωτική μπασογραμμή, τα κινηματογραφικά χορωδιακά μέρη και την εκφραστικότατη ερμηνεία της Siouxsie, η επιτυχία του τραγουδιού ήταν… μάλλον αναπάντεχη, καθώς οι θρησκευτικοί συμβολισμοί του θα μπορούσαν να προκαλέσουν αντιδράσεις στο κοινό. Παρ’ όλα αυτά, το τραγουδι γνώρισε μεγάλη επιτυχία, ανέβηκε στην θέση #41 των charts και αποτελεί μέχρι σήμερα ένα από τα καλύτερα δείγματα γραφής των Banshees, αλλά και συναυλιακό αγαπημένο.
Siouxsie & The Banshees – ‘Peek-a-Boo’
(‘Peepshow’ – 1988)
Στον ένατο studio δίσκο των Banshees, ‘Peepshow’ του 1988, άρχισε να γίνεται εμφανής η συνθετική απουσία του John McGeoch, ενώ η προσθήκη του πολυοργανίστα Martin McCarrick άλλαξε για τα καλά τη χημεία του σχήματος. Σε μία έξαρση pop πρωτοτυπίας, οι Banshees παρουσίασαν το ‘Peek-a-Boo’, ένα τραγούδι που συγκεντρώνει σε 3 μόνο λεπτά μουσικής alternative προσέγγιση, pop αμεσότητα και experimental ενορχήστρωση, ενώ πρόκειται για τις πιο καινοτόμες στιγμές στην ιστορία του συγκροτήματος.
Η εθιστική μελωδία του τραγουδιού, με την «παράφωνη» κιθάρα και το ακκορντεόν να είναι γραμμένα πάνω σε ένα προηχογραφημένο tape, το οποίο παίζει αντίστροφα (!). Εκτός από την avant-garde προσέγγιση στο μουσικό σκέλος, η Siouxsie χρησιμοποίησε διαφορετικά μικρόφωνα για σχεδόν κάθε φράση του τραγουδιού δημιουργώντας ένα όμορφα ενοχλητικό στα αυτιά αποτέλεσμα.
Siouxsie & The Banshees – ‘Spellbound’
(‘Juju’ – 1981)
Το 1981 οι Siouxsie & The Banshees εξερεύνησαν τις πιο σκοτεινές πτυχές του ήχου τους, δημιουργώντας τον αριστουργηματικό concept δίσκο, ‘Juju’. Το σκοτάδι που αναδύεται από τους στίχους του αποτελεί έναν από τους πιο πειστικούς λόγους για να χαρακτηρίσει κανείς το εγχείρημα «gothic». Κούκλες voodoo, πορνεία, φόνοι και ψυχολογική βία είναι μερικά μόνο από τα συστατικά του πιο ιστορικού δίσκου των Banshees, εμπλουτισμένα με τις καλύτερες και πιο τρομακτικές μελωδίες τους. Το ‘Spellbound’ αποτέλεσε τη μεγαλύτερη επιτυχία του δίσκου, έφτασε στη θέση #22 του U.K. Singles Chart, καθοδηγούμενο κυρίως από τις αντισυμβατικές και ψυχεδελικές κιθαριστικές μελωδίες του John McGeoch και την εκφραστική και αγωνιώδη ερμηνεία της Siouxsie.
Siouxsie & The Banshees – ‘Dazzle’
(‘Hyæna’ – 1984)
Μετά από το αποπνικτικό σκοτάδι του ‘Juju’, ακολούθησε το πιο φωτεινό ‘A Kiss in the Dreamhouse’ (1982) και ύστερα το πιο… διαφορετικό ‘Hyæna’ (1984). Η χημεία στο συγκρότημα έχει διαταραχτεί για ακόμα μία φορά με ευεργετικά αποτελέσματα, καθώς στο δίσκο συμμετέχει ο Robert Smith των The Cure και η συμβολή του είναι αρκετά εμφανής σε συνθετικό επίπεδο, φέρνοντας το σχήμα σε πιο neo-psychedelia επίπεδα. Θα μπορούσε κάποιος να πει πως στο ‘Hyæna’ ο Smith εξέφρασε κάποια στοιχεία από τις ιδέες που δόμησαν 3 χρόνια αργότερα τον δίσκο ‘Kiss Me, Kiss Me, Kiss Me’ των The Cure.
Το εισαγωγικό τραγούδι του δίσκου, ‘Dazzle’, είναι βασισμένο σε μία πιανιστική μελωδία, εμπνευσμένη από τη Siouxsie και εκτελεσμένη από μία 27-μελή ορχήστρα, ονόματι ‘Chandos Players’. Το τραγούδι ανοίγει με ένα ορχηστρικό fade-in για να εξελιχθεί σε έναν post-punk ύμνο, με τα drums του Budgie και τη χαρακτηριστική φωνή της Siouxsie να κλέβουν την παράσταση.
Siouxsie & The Banshees – ‘Face to Face’
(‘Batman Returns: Original Motion Picture Score’ – 1992)
Ένα από τα πιο ατμοσφαιρικά και σκοτεινά τραγούδια του σχήματος, το ‘Face to Face’ κυκλοφόρησε τον Ιούλιο του 1992, λίγα μόνο χρόνια πριν τη διάλυση του συγκροτήματος, για τις ανάγκες της ταινίας ‘Batman Returns’. Η σύνθεση του τραγουδιού έγινε σε συνεργασία με τον Danny Elfman, ο οποίος επιμελήθηκε το soundtrack της ταινίας και οι αινιγματικοί του στίχοι εξυπηρετούν τις ανάγκες της: το τραγούδι ακούγεται όταν ο Bruce Wayne (Batman) χορεύει με την Selina Kyle (Catwoman) χωρίς να γνωρίζουν ότι, λόγω των alter-ego τους, είναι εχθροί εκ φύσεως.
…Cheek to cheek / the bitter sweet / commit your crime / in your deadly time
It’s too divine / I want to bend / I want this bliss / but something says I must resist…
The Creatures – ‘Ice House’
(‘Feast’ – 1983)
Η Siouxsie και ο Budgie (κατά κόσμον Peter Edward Clarke) είχαν ξεκινήσει να δουλεύουν μαζί παράλληλα με την καλλιτεχνική πορεία των Banshees από το 1981. Το side project ονομάστηκε ‘The Creatures’ και αποτέλεσε ένα καλλιτεχνικό όχημα και για τους δύο, ώστε να ξεφύγουν από τις επιταγές της post-punk σκηνής. Με το ντεμπούτο τους, ‘Feast’ (1983), το οποίο ηχογραφήθηκε στη Χαβάη, οι δύο μουσικοί εξερεύνησαν άλλες μουσικές περιοχές και καταπιάστηκαν με το είδος της exotica, έναν (μάλλον αδόκιμο) όρο που περιγράφει τη σύνθεση μουσικής τροπικών περιοχών όπως η Χαβάη ή η Ωκεανία από μη γηγενείς μουσικούς. Στο ‘Feast’ μπορεί κανείς να ακούσει ήχους της φύσης, παραδοσιακά κρουστά ή τον ήχο της marimba, στοιχεία που δίνουν στο δίσκο μία πειραματική και εξωτική αισθητική.
The Creatures – ‘Exterminating Angel’
(‘Anima Animus’ – 1999)
Μετά τη διάλυση των Banshees το 1996, οι The Creatures μετατράπηκαν σε full-time οικογενειακό project του ζεύγους Siouxsie-Budgie (παντρεύτηκαν το 1991). Ο τρίτος δίσκος τους, ‘Anima Animus’, κυκλοφόρησε το Φεβρουάριο του 1999 και κινείται ανάμεσα στην art rock και την electronica, ενώ ο τίτλος του παραπέμπει στην αναλυτική ψυχολογία του Carl Jung και στις αρχετυπικές μορφές της, anima και animus.
Ο δίσκος άδικα δεν τράβηξε το ενδιαφέρον δισκογραφικών και ανάγκασε τους the Creatures να αυτοχρηματοδοτήσουν τη δουλειά και να κυκλοφορήσουν το δίσκο μόνοι τους, με τη δική τους δισκογραφική, Sioux Records. Το ‘Exterminating Angel’ αποτελεί μία απο τις πιο δύσβατες μουσικά στιγμές της καριέρας της Siouxsie, η ερμηνεία της, όμως, είναι καθηλωτική, η ρυθμική δουλειά του Budgie υπηρετεί επακριβώς το σκοπό του τραγουδιού και το αποτέλεσμα είναι τόσο έντονο και επιβλητικό που επισκιάζει ακόμα και πολλές από τις μεγάλες επιτυχίες της Siouxsie από τη χρυσή εποχή των Banshees.
Morrissey & Siouxsie – ‘Interlude’
(7″ & 12″ Single – 1994)
Η συνεργασία της Siouxsie με τον πρώην τραγουδιστή των The Smiths, Morrissey αποτέλεσε μία από τις πιο ποιοτικές συνεργασίες στην ιστορία της ροκ μουσικής. Το ‘Interlude’ πήρε σάρκα και οστά το 1994, κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων του δίσκου ‘Vauxhall and I’ του Morrissey και πρόκειται για διασκευή του ομώνυμου τραγουδιού του 1968, το οποίο ερμηνεύτηκε αρχικά από την Timi Yuro.
Μετά το τέλος των ηχογραφήσεων, οι σχέσεις των δύο μουσικών οξύνθηκαν με αφορμή το video clip που θα συνόδευε το τραγούδι και παραλίγο να θέσει την ίδια την κυκλοφορία σε κίνδυνο, όμως το single κυκλοφόρησε τελικά τον Αύγουστο του 1994, χαρίζοντάς μας μία εντυπωσιακή συνεργασία, όπου οι φωνές των δύο μουσικών συναντώνται αρμονικά, υπό τη συνοδεία εγχόρδων.
