Αφιέρωμα στο Creep των Radiohead
Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, o φοιτητής τότε Thom Yorke νιώθει την ανάγκη να γράψει ένα κομμάτι για μία κοπέλα που βλέπει στην βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου του, δίνοντας του τον τίτλο ‘Creep’.
Αυτή του η απόφαση θα γίνει λίγα χρόνια αργότερα, ο καταλύτης για την εμπορική επιτυχία των Radiohead, επηρεάζοντας για πάντα την πορεία του συγκροτήματος και της ίδιας της μουσικής.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή…
Το Creep βρiσκόταν για χρόνια χαμένο στις σημειώσεις του Yorke, μέχρι που μια μέρα ο ίδιος και τα μέλη των Radiohead αποφάσισαν να το προβάρουν κατά την διάρκεια μίας δύσκολης ημέρας στην ηχογράφηση του πρώτου τους δίσκου, του Pablo Honey.
Οι παραγωγοί που βρίσκονται μαζί τους στο στούντιο ενθουσιάζονται, και τους παροτρύνουν να το συμπεριλάβουν στο άλμπουμ.
Σε κάποια από τις πρόβες του συγκροτήματος, ο Thom Yorke αποφασίζει να προσθέσει τα περιβόητα φωνητικά του στην γέφυρα του κομματιού. Έτσι, αντιγράφει επίτηδες την μελωδία του ‘The Air That I Breathe’ των Hollies.
Ο Johhny Greenwood αναφέρεται στην επιτηδευμένη ομοιότητα δύο τραγουδιών λέγοντας:
Γράψαμε το Creep και περίπου στην μέση του τραγουδιού είχαμε απλώς την κιθάρα μου να παίζει. ο Ed [O’ Brien] μας σταμάτησε και μας είπε ότι έχει τις ίδιες συγχορδίες με ένα κομμάτι των Hollies και μετά μας το τραγούδησε.
Οπότε ο Tom το αντέγραψε. Μας φάνηκε αστείο κατά κάποιο τρόπο, να προσθέσουμε κάτι τέτοιο…
Αυτή η νεανική φάρσα αναγκάζει το συγκρότημα να καταβάλει μέρος των πνευματικών δικαιωμάτων του τραγουδιού στον Albert Hammond και τον Mike Hazlewood.
Σαν να μην έφτανε μία διαμάχη γύρω από τον ιδιοκτήτη μερικών συγχορδιών, οι ίδιοι οι Radiohead, θα κινηθούν αργότερα δικαστικά εναντίων της Lana Del Rey για να καταγγείλουν την ομοιότητα που είχε το Creep με δικό της κομμάτι, χωρίς όμως να δικαιωθούν.
Η εμπορική επιτυχία του τραγουδιού μπορεί να άργησε (γιατί οι αρχικές πωλήσεις τόσο του δίσκου όσο και του single δεν εντυπωσίασαν), αλλά ήταν σαρωτική.
Το Creep κατάφερε να πετύχει μέσω της ιδιαίτερης αγάπης που έδειξε το κοινό των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σκανδιναβίας.
Σε αυτό βέβαια βοήθησε και η ταμπέλα της grunge που οι διάφοροι ραδιοφωνικοί σταθμοί βιάστηκαν να φορέσουν στου Radiohead, και που συνέχιζε την επέλασή της στην τότε μουσική βιομηχανία.
Η επιτυχία του Creep στις συναυλίες των Radiohead ήταν μάλιστα τόσο μεγάλη, που είχε αρχίσει να επιδρά αρνητικά στην πορεία τους ως συγκρότημα, επισκιάζοντας την υπόλοιπη δισκογραφίας τους.
Λίγα χρόνια αργότερα, μέσω του ‘My Iron Lung’, οι Radiohead θα παρομοιάσουν το κομμάτι με αναπνευστήρα αρνητικής πίεσης, μία ιατρική συσκευή τεχνητής αναπνοής.
Με την εύστοχη αυτή παρομοίωση ο Yorke ήθελε να δείξει την περίεργη σχέση του με το τραγούδι, το οποίο μπορεί να κρατούσε το συγκρότημα στην ζωή εμπορικά, αλλά το περιόριζε δημιουργικά.
Τελειώνοντας την περιοδεία του OK Computer, οι Radiohead αρνούνται να παίξουν ξανά το κομμάτι στις συναυλίες τους. Η συγκεκριμένη απόφαση ισχύει έως και σήμερα, με τις λίγες εξαιρέσεις να γίνονται σποραδικά ανά τα χρόνια, όποτε το συγκρότημα το επιθυμεί.
Αυτή η σχέση μίσους και αγάπης που ανέπτυξαν οι Radiohead με το Creep, δεν πήγαζε από κάποια απέχθεια απέναντι στo τραγούδι.
Το πρόβλημα του συγκροτήματος ήταν ανέκαθεν στην εμμονή που είχε το κοινό με το τραγούδι, και τον φόβο ότι οι ίδιοι θα αναγκαστούν να περιορίσουν τους εαυτούς τους.
Καλύτερα από όλους το έθεσε ο ίδιος ο Thom Yorke:
Είναι πολύ κουραστικό να ξαναζείς τα ίδια 4 λεπτά συνεχώς
Πίσω από το πιο εμπορικό κομμάτι των Radiohead, κρύβονται παραπάνω από μία απλή προσπάθεια επιτυχίας. Ο Yorke δεν έγραψε το Creep με σκοπό την ευρεία αναγνωρισιμότητα. Αυτή απλώς προέκυψε.
Αντίθετα, μας έδωσε μία αφιλτράριστη και ωμή εκδοχή του εαυτού του που ήθελε να εκφράσει. Ένα τετράλεπτο γεμάτο ανασφάλεια και θυμό, αφαιρώντας σχεδόν βίαια κάθε έννοια ρομαντισμού από το αρχέτυπο του ανεκπλήρωτου έρωτα.
Το Creep ήταν κάτι μεγαλύτερο από τα νούμερά του, και σίγουρα αποτελεί το καλύτερο πρώιμο δείγμα για την επιτυχία που είχαν οι Radiohead στις επόμενες δεκαετίες.
