Killers of the Flower Moon / Οι Δολοφόνοι του Ανθισμένου Φεγγαριού
Ο Martin Scorsese ξέρει πως δεν έχει πολλά χρόνια ακόμα μπροστά του. Είναι μία σκέψη που τριγυρνάει συνέχεια στο μυαλό του, παλεύει να βρει την ισορροπία ανάμεσα στα θέλω του και τα μπορώ του, κάτι που φαντάζει τρομερά δύσκολο. Γιατί είναι δύσκολο; Γιατί, παρά τα χρόνια του (είναι 80 ετών πλέον), δεν έχει καμία διάθεση να σταματήσει να δημιουργεί.
Έχει ακόμα πράγματα να δώσει, μια τελευταία έκρηξη ζωής σε πείσμα του αναπόφευκτου που θα έρθει κάποια στιγμή. Ψάχνει απαντήσεις μέσα από τις ταινίες του και η τελευταία του απόπειρα ονομάζεται ‘Killers of the Flower Moon’.
Ένα έπος σε διάρκεια και φιλοδοξία (η ταινία κρατάει περίπου 3.5 ώρες), φέρνει μαζί παλιούς γνώριμους του σκηνοθέτη (DiCaprio, De Niro), αλλά και νέα πρόσωπα που καταφέρνουν να ξεχωρίσουν από την πρώτη σκηνή (Lily Gladstone).
O Ernest Burkhart (DiCaprio) καταφτάνει σε μια περιοχή που έχει βαφτεί μαύρη από το πετρέλαιο που ανακάλυψαν οι Οσέιτζ, κάνοντας την συγκεκριμένη φυλή, την πλουσιότερη στον πλανήτη Γη εκείνη τη στιγμή. Όπου πετρέλαιο, ακολουθεί το χρήμα, όπου χρήμα, ακολουθεί ευημερία, αλλά και μια σκοτεινή πλευρά που φαντάζει αδύνατο να την αποφύγει κανείς άπαξ και τρυπήσει το έδαφος.
Εκεί, συναντάει τον θείο του, William Hale (De Niro), γνωστή φιγούρα της περιοχής που βλέπει στο πρόσωπο του ανιψιού του έναν άνθρωπο που θα έκανε τα πάντα για λίγα ακόμα πράσινα χαρτιά στην τσέπη του (δεν είναι λίγες οι σκηνές που ο Burkhart σχεδόν φωνάζει στην οθόνη για το πόσο αγαπάει το χρήμα).
Έτσι κι αλλιώς, ο Hale ξέρει καλά τον τρόπο για να φτάσει στον στόχο του. Πολλοί λευκοί πασχίζουν να παντρευτούν τους Οσέιτζ έτσι ώστε να φτάσουν λίγο πιο κοντά στον πλούτο τους και αυτός ακριβώς είναι ο λόγος συνάντησης του Burkhart με την Mollie (Gladstone).
Ο Scorsese ξεκινάει από εκεί να ξετυλίγει ένα κουβάρι που θα κρατήσει τον κόσμο για ώρες στις αίθουσες του σινεμά (ή στους καναπέδες τους λίγο αργότερα, όταν η ταινία ανέβει στο Apple TV+) και θα επιχειρήσει να βγάλει κάποια άκρη σχετικά με την απληστία του ανθρώπου, με τον ρόλο που ίσως να παίζει ο έρωτας σε όλο αυτό, με το ίδιο το Αμερικάνικο όνειρο που έμοιαζε εφιάλτης σχεδόν από την αρχή.
Η ταινία δεν φεύγει σχεδόν ποτέ από το πλευρό του Burkhart. Μέσα από τα μάτια του βλέπουμε όλες τις φρικαλεότητες που εξελίσσονται, όλες τις αποτρόπαιες πράξεις που χτίζουν σιγά-σιγά μια τραγωδία που αντηχεί ακόμα μέχρι και σήμερα. Δίπλα του, η Mollie, που δεν αργεί να γίνει μια τραγική φιγούρα μιας και βλέπει ένα-ένα τα μέλη της οικογένειάς της να αποχαιρετούν τον κόσμο αυτό.
Ο σκηνοθέτης κάνει αυτό που ξέρει να κάνει σχεδόν καλύτερα από όλους, αφήνει τις πράξεις να μιλήσουν από μόνες τους. Δεν κρίνει απαραίτητα τους χαρακτήρες του κινηματογραφικά μιλώντας, εμπιστεύεται το κοινό του να βγάλει το δικό του συμπέρασμα.
Είναι κάτι που έκανε και στο ‘Goodfellas’ και στο ‘The Wolf of Wall Street’ και, λίγο-πολύ, σε ολόκληρη τη φιλμογραφία του. Η διαφορά εδώ είναι βέβαια πως η ατμόσφαιρα είναι κάπως πιο βουβή.
Στις προαναφερθείσες ταινίες έχουμε χαρακτήρες που γουστάρουν να είναι γκάνγκστερ και το δείχνουν με κάθε τρόπο, περνάνε καλά, σπάνε τα μούτρα κάποιου μόνο και μόνο επειδή τους κοίταξε στραβά, Rolling Stones και Cream σπάνε τα ηχεία όσο συμβαίνουν αυτά.
Εδώ είναι λίγο διαφορετικά τα πράγματα. Οι χαρακτήρες του ‘Killers of the Flower Moon’ δεν έχουν κανένα συμπαθές χαρακτηριστικό πάνω τους, κανένα στοιχείο να τους εξιλεώσει, ούτε καν κάποια “κουλ” σκηνοθετική επιλογή να τους ντύσει με πιο φανταχτερά ρούχα όσο ξεκληρίζουν μια ολόκληρη φυλή.
Ακόμα και η τρυφερότητα που μπορεί να δείξει ο Burkhart κρύβει πάντα ένα μεγάλο αλλά από πίσω, αλλά παραμένει και ίσως το δυνατότερο χαρτί της ταινίας και είναι λίγο κρίμα που η δυναμική του με την Mollie κάπως χάνεται στην πορεία λόγω σεναριακών επιλογών που φέρνουν την χαρακτήρα της Gladstone μακριά από τις εξελίξεις. Και κάπου εκεί νομίζω εντοπίζονται και οι αδυναμίες της ταινίας.
Φυσικά, δεν παύει ποτέ να σου κρατάει το ενδιαφέρον, αλλά από ένα σημείο και μετά μπορώ να πω πως ένιωσα την διάρκειά της.
Το ταξίδι έχει πολλές στάσεις και σε αυτές μαζεύουμε μερικές από τις πιο γνωστές φάτσες που δουλεύουν σήμερα στο Hollywood, όπως ο Brendan Fraser και ο Jesse Plemons, μέχρι και φιγούρες της μουσικής βιομηχανίας (ευχάριστη έκπληξη ο Jason Isbell).
Η άφιξη του FBI στο σκηνικό αλλάζει τις δυναμικές, αλλά ο Scorsese δεν βλέπει ποτέ την ταινία του σαν ένα μυστήριο που πρέπει να λυθεί. Μας δείχνει όλα του τα χαρτιά από τα πρώτα λεπτά σχεδόν.
Κανείς δεν προσπαθεί να βρει τον δολοφόνο, καμιά ανατροπή δεν έρχεται να ταράξει τα νερά. Αντί αυτού, ο σκηνοθέτης σαν να προσπαθεί να καταλάβει το γιατί και η απάντηση μοιάζει αναπόφευκτη και τρομαχτική να την ξεστομίσει κανείς.
Αυτό δεν είναι κάτι νέο για τον Martin Scorsese.
Τις περισσότερες φορές επιλέγει να ασχοληθεί με χαρακτήρες που είναι απλώς κακοί, σε έναν κόσμο που το να κάνεις το σωστό φαντάζει τραγελαφικό όταν όλα όσα ήθελες ποτέ βρίσκονται απλώς λίγα μέτρα παραδίπλα.
Η ταινία πάει από φρίκη σε φρίκη, το χέρι του Martin Scorsese όμως παραμένει σταθερό, δεν αφήνει ποτέ να του ξεφύγει ο ρυθμός ή η ένταση, δεν προχωράει σε ιδιαίτερες εκρήξεις και αφήνει μόνο μερικές κραυγές αγωνίας και σπαραγμού να σπάσουν την βουβαμάρα που αναφέραμε νωρίτερα. Τώρα όμως είναι πολύ αργά…
Στο ‘Killers of the Flower Moon’, ίσως έρθει μια στιγμή που θα μπορούμε να μετρηθούμε απέναντι σε αυτούς που αγαπάμε και η παραδοχή του Scorsese πως ίσως ακόμα και τότε φανούμε λίγοι, φαντάζει τρομακτική.
Η ιστορία αυτή δεν ήταν εύκολο να ειπωθεί. Ο ίδιος ο σκηνοθέτης πάσχισε να βρει την κατάλληλη φόρμα, το κατάλληλο πλαίσιο αλλά, ίσως και τον κατάλληλο σεβασμό για να φέρει στην μεγάλη οθόνη μία ιστορία γεμάτη αίμα και προδοσία!
Ο ίδιος βρίσκει έναν ευφάνταστο τρόπο να τα δέσει όλα αυτά μαζί, με λίγο μαύρο χιούμορ ενδιάμεσα που όμως δεν κάνει κανένα χαμόγελο να σπάσει. Το ‘Killers of the Flower Moon’ προσπαθεί να βρεθεί στην σωστή πλευρά της ιστορίας και τα καταφέρνει, χωρίς όμως αυτό να είναι αφορμή για ζητωκραυγές και πανηγύρια. Ίσα-ίσα για να σπάσει λίγο η βουβαμάρα, να μετρηθούμε και να φανούμε λίγο πιο αντάξιοι της ανθρώπινής μας ύπαρξης. Και από αύριο, συνεχίζουμε…
