Search
Close this search box.
Leonard Cohen: There is a crack in everything…

Leonard Cohen: There is a crack in everything…

Leonard Cohen (21/9/1934 – 7/11/2016)
Leonard Cohen (by louissollune @Deviantart)
Leonard Cohen (by louissollune @Deviantart)

There is a crack in everything, that’s how the light gets in…

Ανάμεσα στους χιλιάδες μοναδικούς στίχους του μεγάλου Leonard Cohen δύσκολα θα βρει κανείς κάποιον που να αντικατοπτρίζει καλύτερα την καλλιτεχνική ιδιοσυγκρασία αλλά και τον πνευματικό κόσμο του Καναδού. Ο Leonard Cohen πίστευε στη φθορά, στις ατέλειες και στα ανθρώπινα πάθη, χωρίς όμως να τα δαιμονοποιεί.

Έζησε μία γεμάτη ζωή, άλλοτε μποέμικη και άλλοτε συμβιβασμένη, πάλεψε με την κατάθλιψη, με τα πάθη του και με τον ίδιο του τον εαυτό. Έψαξε να βρει τις απαντήσεις της ύπαρξης στην εβραϊκή παράδοση, στον Βουδισμό, στη φιλοσοφία, στην ποίηση, σε διάφορες κουλτούρες του κόσμου, όμως όλοι οι δρόμοι οδηγούσαν στην ανθρώπινη φύση…

Στα έργα του, ο Καναδός αντιμετώπιζε την ανθρώπινη φύση ως μία έκφανση του Θεού, πίστευε πως η αγάπη είναι η κυρίαρχη κοσμική δύναμη και την εξυμνούσε με κάθε ευκαιρία.

Έγραψε ύμνους αφιερωμένους στους ανθρώπους, μα εμπνευσμένους από τα Θεία, αλλά και θρησκευτικές παραβολές με τη μορφή καθημερινών εμπειριών. Στους στίχους του, Θεός και άνθρωπος συνυπήρχαν, με τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσά τους να μην είναι πάντα ευδιάκριτη, χαρίζοντάς μας μοναδικά έργα, βαθυστόχαστα μα καθημερινά…

Στις 7 Νοεμβρίου του 2016, ο Leonard Cohen, «έφυγε» στα 82 του χρόνια, έχοντας αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος της καρίερας του στην καταγραφή της ζωής με τον δικό του μοναδικό τρόπο. Μοναδική κληρονομιά οι αμέτρητοι στίχοι του να μας θυμίζουν έναν από τους μεγαλύτερους ποιητές-μουσικούς του 20ού αιώνα…


‘Suzanne’
(‘Songs of Leonard Cohen’ – 1967)

Το 1967, ο Leonard Cohen κυκλοφορεί τον παρθενικό του δίσκο, ο οποίος απαρτίζεται από νέες συνθέσεις, αλλά και μελοποιήσεις παλαιών ποιημάτων.

Πρόκειται για τη δεύτερη δισκογραφική εμφάνισή του, καθώς το 1957 συμμετείχε στην ηχογράφηση ‘Six Montreal Poets’ της Folkways Records αποτελούμενη από απαγγελίες ποιημάτων της ποιητικής ομάδας Montreal Group, της οποίας αποτελούσε μέλος. Με τη συνοδεία μουσικής αυτή τη φορά, ο Cohen κυκλοφορεί το ‘Songs Of Leonard Cohen’, το οποίο περιέχει μερικές από τις πιο εμβληματικές συνθέσεις του, με το ‘Suzanne’, όμως, που ανοίγει το δίσκο να ξεχωρίζει.

Εμπνευσμένο από την πλατωνική του σχέση με τη Suzanne Verdal, σύντροφο του γλύπτη Armand Vaillancourt, με την οποία ο Cohen πέρασε αρκετές ώρες πίνοντας τσάι στο διαμέρισμά της κοντά στο λιμάνι του Montreal και περπατώντας στην παλιά πόλη, γύρω από την εκκλησία Notre-Dame-de-Bon-Secours, στην οποία πήγαιναν οι ναυτικοί να εκκλησιαστούν πριν σαλπάρουν για ταξίδια.

Στην πραγματικότητα, οι δυο τους δεν υπήρξαν ποτέ εραστές, όπως φανερώνεται και από τον στίχο «And you know that she will trust you / For you’ve touched her perfect body with your mind», όμως η Suzanne ενέπνευσε τον Cohen να γράψει ένα μοναδικό ποίημα, όπου οι εικόνες από τις καθημερινές δραστηριότητες του ζευγαριού εναλλάσσονται αρμονικά με τις αναφορές στη ζωή του Ιησού Χριστού και στη διδασκαλία του, με τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσά τους να μην είναι ξεκάθαρη, όπως σε πολλά ακόμα έργα του Καναδού.

Το ποίημα έφερε αρχικά τον τίτλο ‘Suzanne Takes You Down’ και συμπεριλήφθηκε στην πρώτη ποιητική συλλογή του Leonard Cohen, ‘Parasites of Heaven’ (1966), ενώ η πρώτη μελοποιημένη έκδοσή του ανήκει στην Judy Collins, η οποία το συμπεριέλαβε στο δίσκο της ‘In My Life’, ένα χρόνο πριν την κυκλοφορία του ‘Songs of Leonard Cohen’

And Jesus was a sailor
When he walked upon the water
And he spent a long time watching
From his lonely wooden tower
And when he knew for certain
Only drowning men could see him
He said “All men will be sailors then
Until the sea shall free them”
But he himself was broken
Long before the sky would open
Forsaken, almost human
He sank beneath your wisdom like a stone

Leonard Cohen - Suzanne (Audio)

‘Bird On The Wire’
(‘Songs From A Room’ – 1969)

Στη δεκαετία του ’60 ο Cohen είχε εγκατασταθεί για ένα διάστημα στην Ύδρα μαζί με την τότε σύντροφό του, Marianne Ihlen, σε ένα σπίτι που είχε αγοράσει τον Σεπτέμβριο του 1960 έναντι 1500 δολαρίων, με χρήματα που κληρονόμησε από τη γιαγιά του.

Για τον Cohen η Ύδρα αποτελούσε καταφύγιο και μέρος απομόνωσης από τους ανθρώπους και τον πολιτισμό, ενώ παράλληλα η αύρα του νησιού και η ιστορία του τόπου τον μάγευαν και του διέγειραν τη φαντασία.

Leonard Cohen: Το σπίτι του στην Ύδρα και η αγαπημένη του Marianne (vids+pics)

Στην Ύδρα γεννήθηκαν μερικές από τις πιο όμορφες δημιουργίες του Καναδού, όμως το ‘Bird On the Wire’ αποτελεί το πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα της σχέσης του ποιητή με τη χώρα μας, αλλά και αντικατοπτρισμό της μποέμικης και αντισυμβατικής ζωής που ο ίδιος πάσχιζε να ακολουθήσει.

Έμπνευση για το τραγούδι αποτέλεσε ένα πουλί που στεκόταν στα τηλεφωνικά σύρματα έξω από το σπίτι του, λίγο καιρό μετά την δημιουργία των υποδομών τηλεπικοινωνιών στο νησί.

Ο Cohen δεν ήταν καθόλου ευχαριστημένος με το γεγονός πως ο πολιτισμός τον ακολουθούσε σε κάθε του βήμα και κοιτώντας το σύρμα μονολόγησε πως ίσως έπρεπε να αναζητήσει καινούριο καταφύγιο, με την Ihlen να του απαντά «αν μπορούν τα πουλιά να συνηθίσουν τα σύρματα, τότε μπορείς κι εσύ…».

Ο δεύτερος στίχος, «like a drunk in a midnight choir», παραπέμπει στις εμπειρίες του μουσικού από το νησί, με τους άντρες του νησιού να κυκλοφορούν τα ξημερώματα στα σοκάκια μεθυσμένοι, τραγουδώντας δυνατά σαν χορωδίες.

Like a bird on the wire
Like a drunk in a midnight choir
I have tried in my way to be free…

Leonard Cohen - Bird On The Wire (Live in London)


‘Famous Blue Raincoat’
(‘Songs of Love and Hate’ – 1971)

Στον τρίτο δίσκο του, ‘Songs of Love and Hate’, o Cohen παρουσιάζει ένα από τα πιο μυστήρια, αλλά και ωραιότερα τραγούδια της καριέρας του.

Το ‘Famous Blue Raincoat’ είναι το έκτο κατά σειρά τραγούδι του δίσκου, οι μουσικές εναλλαγές από λα ελάσσονα σε ντο μείζονα είναι εμπνευσμένες από την ισπανική μουσική παράδοση, σύμφωνα με τον ίδιο τον Cohen, ενώ το τραγούδι είναι στιχουργικά γραμμένο με μορφή επιστολής με παραλήπτη έναν φίλο του, ο οποίος του «έκλεψε» τη γυναίκα.

Αναφερόμενος στο ερωτικό τρίγωνο της ιστορίας του τραγουδιού, ο Cohen απευθύνεται στον παραλήπτη άλλοτε με τρυφερότητα («I guess that I miss you. I guess I forgive you / I’m glad that you stood in my way») και άλλοτε ανταγωνιστικά («If you ever come by here for Jane or for me / Your enemy is sleeping / And his woman is free»), ενώ υπάρχουν παραπομπές στη Σαϊεντολογία, στην οδό Clinton Street του Manhattan, όπου διέμενε ο Καναδός κατά τη δεκαετία του ’70, αλλά και σε ένα από τα αγαπημένα τραγούδια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το ‘Lili Marleen’.

Προς το τέλος του τραγουδιού, ο Cohen παραθέτει έναν από τους πιο δραματικούς στίχους της καριέρας του, όταν σε μία έκφραση μεγαλοψυχίας αναλαμβάνει ένα μέρος της ευθύνης για τη μοιχεία της Jane, την οποία παραδέχεται πως είχε παραμελήσει.

And you treated my woman to a flake of your life
And when she came back she was nobody’s wife
I see you there with the rose in your teeth
One more thin gypsy thief Well I see Jane’s awake She sends her regards
And what can I tell you my brother, my killer? What can I possibly say?
I guess that I miss you. I guess I forgive you I’m glad that you stood in my way
If you ever come by here for Jane or for me
Your enemy is sleeping And his woman is free

Yes, and thanks for the trouble you took from her eyes
I thought it was there for good so I never tried

Leonard Cohen - Famous Blue Raincoat (Live in Dublin - short)


‘Chelsea Hotel #2’
(‘New Skin for the Old Ceremony’ – 1974)

Γνωστός για την αδυναμία του για τις γυναίκες, ο Leonard Cohen έγραψε το ‘Chelsea Hotel’ ως φόρο τιμής στην Janis Joplin, με την οποία πέρασε ένα βράδυ στο ξενοδοχείο Chelsea Hotel του Manhattan, το οποίο αποτελούσε πόλο έλξης για τους ροκ σταρ της εποχής.

Όπως είχε δηλώσει ο ίδιος Καναδός σε μία συνέντευξή του το 1988, οι δυο τους συναντήθηκαν μέσα στο ασανσέρ του ξενοδοχείου, με τη Joplin να αναζητά αρχικά τον Kris Kristofferson, πριν ο Cohen την πείσει να περάσει τη νύχτα μαζί του.

Το 1971, λίγο μετά το θάνατο της Joplin, o Cohen έγραψε τους πρώτους στίχους του τραγουδιού σε ένα μπαρ του Miami, ενώ το ολοκλήρωσε με τη βοήθεια του συνεργάτη του, Ron Cornelius, σε μία υπερατλαντική πτήση με προορισμό την Ιρλανδία.

Στην πορεία της ζωής του, ο Leonard Cohen δήλωσε αρκετές φορές πως μετάνιωσε που κατονόμασε τη Joplin, μιας και κάποιοι από τους στίχους είναι ιδιαίτερα προσωπικοί…

And clenching your fist
For the ones like us
Who are oppressed by the figures of beauty
You fixed yourself
You said “Well nevermind
We are ugly but we have the music”


‘Hallelujah’
(‘Various Positions’ – 1984)

Το 1984, ο 50χρονος πλέον Cohen επιστρέφει δισκογραφικά μετά από πέντε χρόνια απουσίας, αυτή τη φορά με νέο καλλιτεχνικό κοστούμι. Η φωνή του είναι εμφανώς πιο μπάσα σε σχέση με τις πρώιμες δουλειές του, τα πλήκτρα κάνουν για πρώτη φορά την εμφάνισή τους σε μεγάλη έκταση, ενώ τα φωνητικά της Jennifer Warnes δίνουν μια νέα πνοή σε αυτή τη νέα εποχή στην οποία εισέρχεται η καριέρα του Cohen.

Παρόλα αυτά, το ενδιαφέρον για την τέχνη του Καναδού δεν ήταν ιδιαίτερα θερμό, ενώ ως και η δισκογραφική εταιρεία Columbia είχε ενστάσεις σχετικά με την κυκλοφορία του δίσκου. Εν τέλει, ο δίσκος κυκλοφόρησε, όμως έμεινε για καιρό στα αζήτητα μαζί με τα τραγούδια που το απάρτιζαν…

Λίγα χρόνια αργότερα, ο John Cale των Velvet Underground έδειξε ενδιαφέρον να διασκευάσει το πρώτο τραγούδι της δεύτερης πλευράς του δίσκου που έφερε τον τίτλο ‘Hallelujah’ δίνοντας του ώθηση, ενώ έπρεπε να περάσουν 10 ολόκληρα χρόνια μέχρι τη διασκευή του Jeff Buckley (1994), η οποία απογείωσε το τραγούδι και το μετέτρεψε σε σύγχρονο ύμνο. Από τότε, το ‘Hallelujah’ έχει βρεθεί πολλάκις στα charts ανά τον κόσμο, έχει χρησιμοποιηθεί σε πολλές σειρές και ταινίες, ενώ έχει διασκευαστεί αμέτρητες φορές, ακόμα και από καλλιτέχνες του βεληνεκούς του Bob Dylan ή του Bon Jovi.

Μουσικά το τραγούδι είναι γραμμένο σε ντο μείζονα, η εξέλιξη στα ακόρντα είναι όπως ακριβώς την περιγράφουν οι στίχοι του τραγουδιού «goes like this, the fourth, the fifth, the minor fall, and the major lift», ενώ οι την εμφάνισή τους κάνουν και ορισμένες βιβλικές αναφορές, όπως οι ιστορίες του Σαμψών και της Δαλιδά («she cut your hair») ή του Δαβίδ και της Βηρσαβεέ («you saw her bathing on the roof, her beauty and the moonlight overthrew you»), όπως αυτές περιγράφονται στην Παλαιά Διαθήκη.

Leonard Cohen - Hallelujah (Live In London)


‘Take This Waltz’
(‘I’m Your Man’ – 1988)

Ένας από τους αγαπημένους ποιητές του Leonard Cohen, αλλά και μεγάλη επιρροή για το έργο του, σύμφωνα με τον ίδιο, ήταν ο Ισπανός ποιητής Federico Garcia Lorca.

Στα πλαίσια της tribute συλλογής ‘Poets In New York’, η οποία κυκλοφόρησε το 1986, στην 50ή επέτειο από τον θάνατο του μεγάλου ποιητή, ο Cohen παρουσίασε την αγγλόφωνη εκδοχή του ποιήματος ‘Pequeño vals vienés’ από τη συλλογή του Lorca, ‘Poeta en Nueva York’.

Το ‘Take This Waltz’ αποτελεί μία ελεύθερη αλλά νοηματικά πιστή στο πρωτότυπο μετάφραση, η οποία παντρεύει το στιχουργικό ταλέντο των δύο καλλιτεχνών δίνοντας ένα μαγευτικό αποτέλεσμα.

Το τραγούδι συμπεριλήφθηκε στο δίσκο ‘I’m Your Man’ (1988) με πιο προσεγμένη ενορχήστρωση, την προσθήκη βιολιού, αλλά και των σαγηνευτικών φωνητικών της Jennifer Warnes, στοιχεία που το μετέτρεψαν σε ένα από τα πιο ρομαντικά σύγχρονα τραγούδια…

And I’ll dance with you in Vienna
I’ll be wearing a river’s disguise
The hyacinth wild on my shoulder
My mouth on the dew of your thighs
And I’ll bury my soul in a scrapbook
With the photographs there, and the moss
And I’ll yield to the flood of your beauty
My cheap violin and my cross
And you’ll carry me down on your dancing
To the pools that you lift on your wrist

Take This Waltz (Paris Version)


‘Dance Me To The End Of Love’
(‘Various Positions’ – 1984)

Το εγκληματικά υποτιμημένο ‘Various Positions’ περιείχε έναν ακόμα ύμνο του Καναδού τροβαδούρου, το εξίσου αγαπημένο και δημοφιλές ‘Dance Me To The End Of Love’, το οποίο ακολουθεί τον ρυθμό χασάπικου, έχει διασκευαστεί από εκατοντάδες καλλιτέχνες σε πολλά διαφορετικά είδη μουσικής και έχει ακουστεί σε αμέτρητες ταινίες.

Παρά τη ρομαντική φύση και τη γλυκιά του μελωδία που το έχει καθιερώσει ως ένα από τα πιο σημαντικά ερωτικά τραγούδια του 20ού αιώνα, έμπνευση για το τραγούδι αποτέλεσε το Ολοκαύτωμα και η ιστορία κάποιων μουσικών στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των Ναζί, τους οποίους οι Γερμανοί στρατιώτες εξανάγκαζαν να παίζουν μουσική τη στιγμή που οι συγκρατούμενοί τους οδηγούνταν στον θάνατο…

Έτσι, ο στίχος «Dance me to your beauty with a burning violin» που ανοίγει το τραγούδι είναι πιο μακάβριος απ’ όσο φαντάζει, ενώ αναφέρεται στην ομορφιά που κρύβεται πίσω από την ολοκλήρωση της ζωής και στο στοιχείο του πάθους που αυτή περιέχει.

Παρά τις αποτρόπαιες πράξεις που αποτέλεσαν έμπνευση για το τραγούδι, το ‘Dance Me To The End Of Love’ αποτελεί μία μοναδική ωδή στην αγάπη και το βίντεο κλιπ που το συνοδεύει ενισχύει αυτό τον τίτλο με τον πιο εκκωφαντικό τρόπο…

Leonard Cohen - Dance Me to the End of Love (Official Video)


‘Everybody Knows’
(‘I’m Your Man’ – 1988)

Παρά τη γλυκόπικρη αισιοδοξία που αναβλύζει από τους στίχους του Leonard Cohen στο σύνολό τους, το ‘Everybody Knows’ αποτελεί μία απαισιόδοξη, κυνική απογραφή της πραγματικότητας.

Οι αναφορές στο AIDS, στα θρησκευτικά θέματα, στα κοινωνικοπολιτικά τεκταινόμενα, αλλά και στις διαπροσωπικές σχέσεις βρίσκονται σε όλη την έκταση των στίχων, τους οποίους υπογράφει, εκτός από τον ποιητή Cohen, η επί χρόνια συνεργάτιδα και σύντροφός του, Sharon Robinson.

Όπως και στα υπόλοιπα τραγούδια του δίσκου, η ενορχήστρωση είναι πιο μοντέρνα και πιο προσεγμένη σε σχέση με τις παλαιότερες δουλειές του Cohen, με τα πλήκτρα αλλά και την παιχνιδιάρικη μπασογραμμή να έρχονται σε μία πολύ εποικοδομητική αντίθεση με τη μπάσα φωνή και το σχεδόν απαγγελτικό στυλ του…

Everybody knows that the dice are loaded
Everybody rolls with their fingers crossed
Everybody knows the war is over
Everybody knows the good guys lost
Everybody knows the fight was fixed
The poor stay poor, the rich get rich
That’s how it goes
Everybody knows

[…]

Everybody knows the deal is rotten
Old Black Joe’s still pickin’ cotton
For your ribbons and bows
And everybody knows

Leonard Cohen - Everybody Knows (Live in Dublin - edited)


‘Anthem’
(‘The Future’ – 1992)

Μετά την επιτυχία του ‘I’m Your Man’ που τον έφερε ξανά στην επιφάνεια, αλλά και την επιτυχημένη περιοδεία που ακολούθησε, ο Cohen αποσύρθηκε προσωρινά από τη μουσική για να αφοσιωθεί στον γιο του, Adam, ο οποίος μετά από ένα τροχαίο ατύχημα κινδύνεψε να χάσει τη ζωή του.

Τέσσερα χρόνια αργότερα, η δισκογραφική επιστροφή του Καναδού έφερε το όνομα ‘The Future’ και πρόκειται για έναν δίσκο, ο οποίος υλοποιήθηκε υπό εντελώς διαφορετικές συνθήκες από αυτές που οραματιζόταν ο δημιουργός του.

Παρόλα αυτά, γνώρισε μεγάλη εμπορική επιτυχία, ανέβηκε στη θέση #36 των charts του Ηνωμένου Βασιλείου, έγινε διπλά πλατινένιος στον Καναδά, ενώ εξασφάλισε και αρκετά βραβεία στον Cohen.

Για ακόμα μία φορά οι στίχοι είναι καθηλωτικοί, περιέχουν αναφορές σε ιστορικά γεγονότα, όπως ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος, η Χιροσίμα ή η Tiananmen Square, τραγούδια όπως το ‘The Future’ και το ‘Democracy’ έχουν μείνει ανεξίτηλα στη μουσική ιστορία, όμως το εξάλεπτο ‘Anthem’ που φιγουράρει στη μέση του δίσκου αποτελεί το στολίδι του έργου, αλλά και ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα του έργου του Cohen.

Στους στίχους του τραγουδιού γίνεται αναφορά στη Δημιουργία του κόσμου όπως τη δίδαξε ο ραββίνος Isaac Luria το 16ο αιώνα, σύμφωνα με τον οποίο ο Θεός αποθήκευσε το κοσμικό φως σε αγγεία, τα οποία δεν άντεξαν την ισχύ του και ράγισαν, με αποτέλεσμα αυτό να διαχυθεί στο σύμπαν μέσα από τις ρωγμές τους.

Ο Cohen συνδυάζει τη διδασκαλία της λουριανικής Καμπάλα με την κοσμοθεωρία του Βουδισμού και της ιδέας του ζεν που είχε ξεκινήσει να εξερευνεί εκείνη την περίοδο και παραθέτει έναν στίχο, καλλιτεχνικό αλλά και βαθυστόχαστο, στον οποίο αναγνωρίζει τις ατέλειες του κόσμου, αλλά εντοπίζει ένα λυτρωτικό φως που διαπερνά από τις ρωγμές.

Ring the bells that still can ring
Forget your perfect offering
There is a crack, a crack in everything
That’s how the light gets in


‘Traveling Light’
(‘You Want It Darker’ – 2016)

Την 21η Οκτωβρίου του 2016, ο 82χρονος πλέον Cohen κυκλοφορεί τον δίσκο ‘You Want It Darker’, τον πιο σκοτεινό και μυστηριώδη δίσκο της καριέρας του. Ο δίσκος πραγματεύεται θεολογικά και φιλοσοφικά ζητήματα, ενώ είναι η πρώτη φορά που ο Καναδός μιλά ανοιχτά για τον θάνατο.

Στα 82 του χρόνια πλέον, βαριά άρρωστος και έχοντας βιώσει τον θάνατο της αιώνιας μούσας του, Marianne Ihlen, τον Ιούλιο του ίδιου χρόνου, o Cohen κοιτάζει το Χάρο κατάματα και φαίνεται να του χαμογελάει…

Οι στίχοι «Hineni, hineni I’m ready, my Lord» από το ομώνυμο τραγούδι του δίσκου, δείχνουν πως ο Καναδός αντιμετωπίζει τον θάνατο ως τη φυσική εξέλιξη μίας γεμάτης ζωής, καθώς βλέπει στον ορίζοντα το τέλος του δρόμου.

Λίγες ημέρες μετά την κυκλοφορία του δίσκου, ο Leonard Cohen φεύγει από τη ζωή, αφήνοντας πίσω του το ‘You Want It Darker’, το οποίο φαντάζει πλέον ένα εντελώς διαφορετικό έργο. Η αριστοτεχνικά δημιουργημένη διττή φύση του φανερώνει μία μακάβρια αλλά μυστηριώδη ομορφιά αν ο δίσκος αξιολογηθεί εκ νέου με δεδομένο πως ο Καναδός γνώριζε με σιγουριά πως διένυε τους τελευταίους μήνες της ζωής του…

Το ‘Traveling Light’ αποτελεί την πιο ιδιαίτερη σύνθεση του δίσκου, ενώ το ελληνικό χρώμα είναι περισσότερο από εμφανές στο τραγούδι. Οι ήχοι του μπουζουκιού είναι πιθανόν μία νοσταλγική αναδρομή στα χρόνια που πέρασε ο Cohen στην Ύδρα, ενώ τα αιθέρια φωνητικά της Αθηνάς Ανδρεάδη ενισχύουν την ελεγειακή ατμόσφαιρα του τραγουδιού.

Ο στίχος «But if the road leads back to you» αποτελεί πιθανότατα αναφορά στη Marianne Ihlen, μιας και το αποχαιρετιστήριο γράμμα που δημοσίευσε ο Cohen λίγο μετά τον θανατό της έκλεινε με τη φράση «Endless love, see you down the road.», ενώ ακόμα και ο ίδιος ο τίτλος του τραγουδιού είναι αμφίσημος μιας και στην Αγγλική γλώσσα θα μπορούσε να ερμηνευτεί ως «φως που ταξιδεύει», εμπεριέχοντας μία κοσμική έννοια ή ως «ταξιδεύοντας χωρίς αποσκευές», ως αναφορά σε ένα ταξίδι χωρίς επιστροφή…

Leonard Cohen - Traveling Light (Lyric)


‘Alexandra Leaving (feat. Sharon Robinson)’
(‘Ten New Songs’ – 2001)

Κατά τη διάρκεια της διαμονής του στην Ελλάδα, ο Cohen ήρθε σε επαφή με μερικούς από τους Έλληνες ποιητές και μελέτησε ορισμένα έργα τους διαξοδικά. Έτσι, στον δέκατο δίσκο του, ‘Ten New Songs’ (2001), ο Καναδός παρουσιάζει το ‘Alexandra Leaving’, εμπνευσμένο από το ποίημα του Κωνσταντίνου Καβάφη, «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον».

Όπως μοναδικά ήξερε να κάνει, ο Cohen αναμειγνύει το κεντρικό θέμα του ποιήματος με τον έρωτα, χωρίς όμως να αλλοιώνει το νόημα. Έτσι, η Αλεξάνδρεια του Καβάφη γίνεται Alexandra, όμως το κεντρικό θέμα του τραγουδιού παραμένει ανέπαφο: η αξιοπρέπεια και η αποδοχή της απώλειας.

Ο Cohen μαζί με τη Sharon Robinson εμπλουτίζουν το έργο με επιπλέον στοιχεία, όπως η αξία της υποκειμενικής φύσης των πραγμάτων, μιας και η Alexandra του τραγουδιού έχει χαθεί, παρόλο που εξακολουθεί να είναι παρούσα. («Even though she sleeps upon your satin / Even though she wakes you with a kiss»)

Έτσι, ο «ποιητής των αισθήσεων» καταφέρνει και βρίσκει έναν τρόπο να περάσει το μήνυμα του Καβάφη με μεγαλύτερη αμεσότητα, προσωποποιώντας το σε μία γυναικεία μορφή…

Alexandra Leaving (Live in Dublin)


RIP Leonard Cohen (21/9/1934 – 7/11/2016)

Ακολουθήστε το Rockrooster.gr και στο Google News.

Poll

Ψηφίστε την αγαπημένη σας καλοκαιρινή συναυλία!

Οι συναυλίες του 2024: Πρόγραμμα και εισιτήρια

Ψηφίστε τα συγκροτήματα που θέλετε στην Ελλάδα το 2024

Θέλεις να γίνεις μέλος της συντακτικής ομάδας μας;

Το RockRooster.gr αναζητά νέους συντάκτες. Αν λατρεύεις τη μουσική, τον κινηματογράφο και την αρθρογραφία, ίσως αυτό σε ενδιαφέρει.

Poll

Ψηφίστε την αγαπημένη σας καλοκαιρινή συναυλία!

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

2024: Τα συγκροτήματα που «πρέπει» να έρθουν στην Ελλάδα

Ψηφίστε τα συγκροτήματα που θέλετε στην Ελλάδα το 2024

Θέλεις να γίνεις μέλος της συντακτικής ομάδας μας;

Το RockRooster.gr αναζητά νέους συντάκτες. Αν λατρεύεις τη μουσική, τον κινηματογράφο και την αρθρογραφία, ίσως αυτό σε ενδιαφέρει.

Οι συναυλίες του 2024: Πρόγραμμα και εισιτήρια

Poll

Ψηφίστε την αγαπημένη σας καλοκαιρινή συναυλία!