Το ημερολόγιο έδειχνε 18 Μαρτίου του 1982 όταν το supergroup των Asia κυκλοφορούσε το πρώτο δείγμα της μουσικής του, τον ιστορικό πλέον ομότιτλο δίσκο με το θρυλικό εξώφυλλο – δημιουργία του Roger Dean, έναν δίσκο που προσέγγισε μια διαφορετική πτυχή του προοδευτικού ήχου και άνοιξε το δρόμο για μία νέα μουσική κατεύθυνση, αυτή της AOR μουσικής, η οποία κυριάρχησε τη δεκαετία του ’80 και αποτελεί καλλιτεχνικό απόγονο της progressive rock σκηνής.
Μετά τη χρυσή δεκαετία του ’70, όπου η προοδευτική μουσική γνώρισε τη μεγαλύτερη άνθιση της ιστορίας της, με τους πρώτους δίσκους των συμφωνικών Yes και των πιο πειραματικών King Crimson.
Ύστερα, είχαμε την επέκταση της Canterbury scene στο Ηνωμένο Βασίλειο και με τα πρώτα προοδευτικά post-Κrautrock δείγματα στη Γερμανία, η δεκαετία που ακολούθησε ήταν κατά κάποιον τρόπο… αναγνωριστική, καθώς ο κόσμος και κατ’ επέκταση η μουσική βιομηχανία μεταμορφώνονταν με ιλλιγιώδεις ρυθμούς.
Η εμπορευματοποίηση της μουσικής είχε ξεκινήσει, το «εύκολο μέσο» της κασέτας (СС) είχε έρθει για να διαμορφώσει την αγορά και η μαζική παραγωγή επιτυχιών μέσω των ραδιοφωνικών σταθμών είχε αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά.
Ως απόρροια της κατάστασης αυτής, και σε συνδυασμό με την καλλιτεχνική «ωρίμανση» των μουσικών που ξεκίνησαν την καριέρα τους στα late ’70s, η μουσική ακολούθησε μία πορεία αντίστοιχη με την εξελικτική διαδικασία του Δαρβίνου.
Οι Asia αποτέλεσαν το ιδανικό δείγμα της εξελικτικής αυτής διαδικασίας, η οποία απομόνωσε ορισμένα μουσικά στοιχεία του παρελθόντος και ανέδειξε ορισμένα άλλα.
Ήταν αυτοί που κατάφεραν να αφουγκραστούν καλλιτεχνικά τις προσταγές της εποχής και χάραξαν τον δρόμο για το νέο υβριδικό είδος που έφερε στοιχεία από την progressive αλλά και την soft rock.
Αποτελούμενοι από μουσικούς που σημάδεψαν την προοδευτική σκηνή της προηγούμενης δεκαετίας, με τους John Wetton (King Crimson) στα φωνητικά και το μπάσο, Steve Howe (Yes) στην κιθάρα, Geoff Downes (Yes) στα πλήκτρα και Carl Palmer (ELP), οι Asia είχαν το ταλέντο αλλά και τις παραστάσεις για να διαμορφώσουν το νέο είδος.
Τα συστατικά ήταν εκεί, όμως κάποιος έπρεπε δώσει το έναυσμα για να ξεκινήσει η καλλιτεχνική αυτή ζύμωση.
Τον ρόλο ανέλαβε ο John Kalodner, o οποίος μόλις είχε αναλάβει χρέη μάνατζερ στη νεοσύστατη τότε Geffen Records.
Ο Kalodner ξεκίνησε τις επαφές με τον Steve Howe, ο οποίος αναζητούσε απεγνωσμένα κάποιο project να εκτονώσει τις καλλιτεχνικές του ανησυχίες, με τον Kalodner να τον παραπέμπει στον John Wetton, τον οποίο παρακολουθούσε στενά από τη θητεία του στους βραχύβιους U.K..
Ο Wetton με τη σειρά του εισηγήθηκε -σχεδόν απαίτησε- την πλαισίωσή του από τον Carl Palmer στα κρουστά, ενώ ο Howe έφερε τον φίλο και συνεργάτη του στους Yes, Geoff Downes, για να καλύψει το συμφωνικό κενό με τα πλήκτρα του.
Με αυτή τη σύνθεση, το ανώνυμο ως τότε project κλείστηκε στα Townhouse Studios του Λονδίνου το καλοκαίρι του 1981, όπου και παρέμεινε μέχρι τον Νοέμβριο του ίδιου έτους, αναζητώντας τη μουσική του ταυτότητα.
Οι πρώτες ιδέες των Asia ανήκαν στους Wetton και Howe (‘Without You’, ‘Here Comes The Feeling’, ‘One Step Closer’), πριν εμπλακεί στη συνθετική διαδικασία ο Downes, ο οποίος παρατήρησε μία άκρως δημιουργική χημεία ανάμεσα σε αυτόν και τον Wetton.
Αποτελέσματα αυτής της χημείας τα δύο εναρκτήρια κομμάτια του δίσκου, τα ‘Heat Of The Moment’ και ‘Only Time Will Tell’, τα οποία εξελίχθηκαν και σε τεράστιες εμπορικές επιτυχίες, εκτοξεύοντας τη φήμη των Asia πολύ μακρύτερα από τα σύνορα της Ευρώπης.
Η αγορά των Η.Π.Α. ήταν αυτή που «αγκάλιασε» το νέο αυτό είδος εξ αρχής, με το δίσκο να «χτυπάει» ταχύτατα την πρωτιά στα Billboard charts και να παραμένει στην κορυφή για 9 ολόκληρες εβδομάδες, ενώ η τεράστια ραδιοφωνική επιτυχία του ‘Heat Of The Moment’ εξαργυρώθηκε με την 4η θέση του Billboard Hot 100.
Αν και τα μέλη των Asia ήταν αναγνωρισμένοι και ταλαντούχοι μουσικοί, αυτό που τους ξεχώρισε ήταν η συνολική λειτουργία του συγκροτήματος, η ισορροπία ανάμεσα στον εύπεπτο, αλλά ποιοτικό pop ήχο και τα προοδευτικά rock στοιχεία.
Οι μελωδικές κιθαριστικές νότες του βιρτουόζου Steve Howe πλαισιώνονται με τα συμφωνικά πλήκτρα του Downes, το εκρηκτικό drumming του Carl Palmer και «ντύνονται» με την ιδιαίτερη φωνή του John Wetton, δημιουργώντας ένα καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, το οποίο αιωρείται ανάμεσα στην απλότητα της rock και την πολυπλοκότητα της progressive, ενώ η pop αμεσότητά του το καθιστά ελκυστικό στον μέσο ακροατή.
Η συζήτηση, βέβαια, για την AOR είναι καθαρά θέμα προσέγγισης, σχεδόν σε απόλυτη αντιστοιχία με το μισοάδειο/μισογεμάτο ποτήρι.
Μιας και τα κύρια συστατικά του είδους είναι η progressive και η pop μουσική, μπορεί κανείς να κρίνει το είδος ως «προοδευτική pop» ή ως «(πολύ) ελαφριά prog». Αυτό ήταν και το στοίχημα που καλούνταν να κερδίσουν οι Asia στις συνειδήσεις του κοινού.
Μακροπρόθεσμα το κατάφεραν, όμως η αρχή ήταν κάπως… μουδιασμένη.
Όπως ανέφερε γελώντας ο αείμνηστος John Wetton σε μία συνέντευξη πριν από μερικά χρόνια, δεν ήταν λίγοι αυτοί που αντιμετώπισαν τους Asia με δυσπιστία και προσπάθησαν να τους αποτρέψουν, κυρίως με το επιχείρημα πως οι κλασικές δομές της ροκ μουσικής επρόκειτο να καταρρεύσουν μπροστά στις μελωδίες των keyboards και των ηλεκτρονικών εφέ της εποχής, που είχαν ξεκινήσει να κατακλύζουν τη μουσική βιομηχανία.
Εν τέλει, στον ομότιτλο δίσκο τους οι Asia δεν αγνόησαν τις προσταγές της εποχής, αντιθέτως κατάφεραν να τις αφουγκραστούν και μπόλιασαν με αυτές το προοδευτικό τους μουσικό DNA.
Και με αυτό τον τρόπο ξεκίνησαν μία νέα σχολή στη μουσική, διεύρυναν τους ορίζοντες σε μία περίοδο που ο όρος «progressive» αποτελούσε συνώνυμο αποκλειστικά για τις εικοσάλεπτες συνθέσεις των Yes ή τις συμφωνικές οβερτούρες των Emerson, Lake and Palmer και κατάφεραν να διαδώσουν τον προοδευτικό ήχο με μεγαλύτερη αμεσότητα και σε μεγαλύτερες ομάδες ανθρώπων μέσω της εμπορικής τους επιτυχίας.
Προδόθηκαν, όμως, από τη φιλοδοξία τους -και τη ματαιοδοξία των ανθρώπων της Geffen Records- και βιάστηκαν να εξαργυρώσουν το καλλιτεχνικό και εμπορικό τους momentum…
Ο δεύτερος δίσκος τους, ‘Alpha’, να ακούγεται ρηχός, ανέμπνευστος και επιτηδευμένος, γεγονός που απογοήτευσε το κοινό και τους ίδιους και ξεκίνησε τις πρώτες τριβές μέσα στο συγκρότημα, οι οποίες ύστερα οδήγησαν σε προσωπικές κόντρες, αποχωρήσεις και καλλιτεχνικά πισωγυρίσματα, μη επιτρέποντας στο συγκρότημα να επανέλθει ξανά στα καλλιτεχνικά επίπεδα του πρώτου δίσκου.
Παρ’ όλα αυτά, το ‘Asia’ αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά άλμπουμ της εποχής του, ενώ παράλληλα κατάφερε να παραμείνει ποιοτικό και καλλιτεχνικά ειλικρινές, παρόλο που κυκλοφόρησε σε μία περίοδο που η ροκ μουσική στιγματίστηκε από τη μεγαλύτερη ποιοτική εκποίησή της στον βωμό της εμπορευματοποίησης που μόλις είχε ξεκινήσει…
