Metallica – …And Justice for All
Τι μπορεί να έρθει μετά από το ‘Master of Puppets’;
Τι συνέχεια υπάρχει μετά από ένα δίσκο που ταρακούνησε τόσο τον κόσμο; Ποιο είναι το επόμενο βήμα μετά την κατάκτηση της κορυφής της metal;
Ίσως μια βόλτα σε πιο περίπλοκα μονοπάτια; Μια πιο… progressive, ας πούμε, αισθητική; Και γιατί όχι; Περιθώρια υπάρχουν. Για μεγάλα μήκη τραγουδιών, περίεργες δομές, μελωδίες και συγχορδίες διαφορετικές από όσα έχουν δοκιμαστεί στο παρελθόν.
Δύο χρόνια μετά το δίσκο-μνημείο τους, οι Metallica επιστρέφουν στην κυκλοφορία.
Στις 25 Αυγούστου 1988 το ‘…And Justice for All’ εμφανίζεται στα ράφια.
Επειδή ήδη μπορώ να νιώσω τις σκέψεις μερικών καθώς γράφω, ας ξεκαθαριστεί από τώρα. Ναι, το μπάσο είναι πολύ χαμηλά. Ναι, πιθανότατα φταίνε οι Ulrich και Hetfield για αυτό.
Όχι, δεν είναι καλό που το έχουν πρακτικά κόψει, και δεν άξιζε τέτοια μεταχείριση ο νεοαφιχθείς Jason Newsted.
Η όλη παραγωγή στο σύνολό της θα μπορούσε να είναι σαφώς καλύτερη.
Η υπόθεση έχει υπεραναλυθεί στο πέρασμα του χρόνου, και δεν έχω κάτι να προσθέσω επί του θέματος. Οπότε πάμε παρακάτω.
Όπως προαναφέρθηκε, το ‘…And Justice for All’ είναι ο πιο «προοδευτικός», ελλείψει καλύτερου όρου, δίσκος των Metallica. Είναι το σημείο στο οποίο αποφάσισαν να δοκιμάσουν τις μουσικές δυνατότητες που είχαν αποκτήσει στο πέρασμα του χρόνου.
Και κάπως έτσι προκύπτει η κιθάρα του ‘Blackened’ και τα τρία σε ένα τραγούδια του ομώνυμου κομματιού, οι πυκνότερες μελωδίες και οι εντυπωσιακές ακολουθίες ντραμς-κιθάρας. Εκεί έχουν ρίζα οι εναλλαγές του ‘One’ και η παράνοια του ‘Dyers Eve’.
Γενικά, ο δίσκος ξεχειλίζει από ιδέες. Εννιά κομμάτια, το καθένα ιδιαίτερο με το δικό του τρόπο, με μέσο όρο διάρκειας εφτά λεπτά. Θα μπορούσε να φανταστεί κανείς ότι, όταν γράφονταν τα τραγούδια, σχεδόν κάθε νότα που έμπαινε στο χαρτί έβρισκε τελικά και μια θέση σε κάποιο σημείο.
Και όμως, το αποτέλεσμα δεν ακούγεται σαν τυχαία συνονθυλεύματα ήχων χωρίς συνοχή. Υπάρχει μια αρμονία, μια τάξη μέσα στην αταξία, που τελικά δικαιώνει τους Metallica για τις επιλογές τους.
Πολλά από τα κομμάτια, λόγω και της μεγάλης τους διάρκειας, ποτέ δεν βρήκαν θέση στο setlist της μπάντας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μερικές από τις κορυφαίες δουλειές τους δεν είναι εδώ.
Μαζί με τη μουσική, έχουν γίνει πιο περίπλοκοι και οι στίχοι.
Δεν πρόκειται για concept, αλλά η αδικία σε πολλές από τις μορφές της έχει δυναμική παρουσία σε όλο το δίσκο, είτε πρόκειται για διαφθορά στη δικαιοσύνη, είτε για πόλεμο, είτε ακόμα και για περιβαλλοντολογικές ανησυχίες.
Οι Metallica ποτέ δεν ήταν από τις μπάντες με πολιτικό στίχο και ανησυχίες, αλλά στο ‘…And Justice for All’ τα πράγματα είναι διαφορετικά, και αυτή η αλλαγή ξεχωρίζει ακόμα περισσότερο χάρη σε μερικές από τις καλύτερες φωνητικές στιγμές του James Hetfield.
Όλος αυτός ο κυκεώνας πάντως δεν σημαίνει πως ο δίσκος δεν είναι Metallica.
Εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά thrash περάσματα, τα riffs είναι αρκετά για να γεμίσουν δυο χρόνια μαθημάτων κιθάρας και η παραδοσιακή πλέον δυάδα instrumental και μπαλάντας είναι εδώ, και άκρως ποιοτική, με τον αποχαιρετισμό του Cliff Burton μέσω του ‘To Live is to Die’ να είναι συγκινητικός, ενώ το ‘One’ είναι ίσως το καλύτερο κομμάτι του δίσκου, ένα τραγούδι συναισθηματικό αλλά και άγριο, όπου η μελωδικότητα και η δύναμη ενώνονται.
Δεν είναι δίσκος για όλους. Σε κάποιους φαίνεται πολύ μεγάλος σε διάρκεια, πολύ βαρετός και άσκοπος σε σημεία, περίπλοκος χωρίς λόγο και αποτέλεσμα.
Αλλά το ζήτημα με το ‘…And Justice for All’ δεν είναι αν πρόκειται για τον καλύτερο ή το χειρότερο δίσκο της πρώτης δεκαετίας των Metallica, αν ξεπερνάει ή όχι το ‘Ride the Lightning’ ή το ‘Master of Puppets’, αλλά ότι εδώ η μπάντα έπαιξε πραγματικά, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη φορά, αυτά που ήθελε.
Το ‘…And Justice for All’ δεν είναι μια thrash επιβεβαίωση, μια metal κορυφή, ή ένα καλογυαλισμένο πακέτο φτιαγμένο για να κερδίζει τις εντυπώσεις. Είναι πιο προσωπική υπόθεση.
Είναι μια προσπάθεια εύρεσης ορίων, μια αναζήτηση για τους Metallica. Που μπορoύν να φτάσουν; Για τι πράγματα είναι ικανοί;
Η μουσική είναι υποκειμενική υπόθεση, και η απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα είναι διαφορετική για τον καθένα.
Στο ‘…And Justice for All’ δεν βρίσκεται ούτε η αρχή, ούτε το τέλος.
Δεν βρίσκεται ούτε η ουσία. Βρίσκεται η αιτιολόγηση για το πριν και το μετά.
Άξιζαν άραγε; Ο καθένας έχει τη δική του γνώμη για αυτό, και στο ‘…And Justice for All’ βρίσκονται οι ρίζες της.